BỆNH LỜ MỜ

Nếu nói chung chung “dân VN có bệnh lờ mờ” thì cũng oan, nhưng phần đông là thế.

Một chị tình cờ gặp bạn, mời “ngày mai em tới nhà chơi nghe”. Là chị đãi đợt hai, con trai cưới vợ, nói hôm đám cưới đã mời cô này rồi, nhưng vẫn mời nữa «vì gặp mà không mời cũng khó coi, chắc nó không tới đâu, mà tới thì thêm một người chớ nhiêu».

Nhiều lần hỏi thăm giờ, thiên hạ trả lời rất tỉnh bơ “G giờ kém”, phải hỏi kém bao nhiêu thì họ mới trả lời chính xác. Bởi vì kém 20 hay kém 5 phút thì cũng chưa phải là 5 giờ, là “kém”, thì đúng rồi chớ gì, có nói đã hoặc hơn 5 giờ đâu?

Ở tỉnh, thấy quảng cáo ca sĩ Thành phố ra hát “duy nhất tối ngày N”, không ghi giờ, phôn hỏi thì được trả lời 8 giờ tối bắt đầu. Đến, nhân viên bảo 9 giờ mới mở cửa, hiện đang quét dọn bày biện. 9 giờ, họ bảo 10 giờ mới bắt đầu hát. Ai bảo tin làm chi!

Quảng cáo hai đội thi đá bóng trên cát, không để giờ. Chiều ngày N hăm hở đi xem đã thấy lục đục dọn dẹp, bảo xong rồi. Hỏi không ghi giờ làm sao người ta biết, trả lời ban tổ chức và hai đội bóng biết chứ. A, hóa ra là cuộc thi “không cần khán giả”! Vậy chỉ cần nói nhỏ giữa nhau nghe, cần gì giăng bảng quảng cáo?

Năm ngoái lúc hùng hổ ra chỉ thị cấm xích lô, ba gác và xe ba bánh tự chế, nhiều nơi tới giờ xích lô và xe ba gác vẫn nghễu nghệnh, chỉ khổ cho dân nhà nông xe ba bánh tự chế bị dẹp tức khắc, bởi vì cán bộ làng xã mẫn cán tuân thủ áp dụng ngay mọi chỉ thị. Nhiều nhà nông bị hư lúa vì vừa gặt xong mà không có phương tiện nào để chở về nhà thì trời mưa. Tại trời chớ tại ai.

Chị bán đậu hủ mắt láo liên vẫy khách tới chỗ xa trạm canh mới dám ngừng lại bán, than sợ bị bắt lắm, bữa trước “thấy mấy ổng” vội vàng gánh chạy té đổ hết nồi đậu hủ, hũ đường, bể mấy cái chén, lại còn bị gãy ngón chân, đau quá nên phải nghỉ mấy bữa, bữa nay phải ráng chớ không bán thì lấy gì ăn. Chị này có con gái học năm thứ hai đại học, chủ nhật và thứ hai không có lớp thì gia đình có thêm một gánh nữa.

Ở quãng trường thấy một cô bày bàn ghế, nói bán nước mía, nhưng xe phải giấu chớ đẩy chạy không kịp, khi nào có khách mới mang nước mía ra. Chẳng biết ngày nào bị bắt nên bán mà cứ nơm nớp dợm chạy. Bàn ghế dọn không kịp nên nhiều khi bị bắt mất cả triệu. Hỏi vậy làm sao sống? – « Nàm ăn để sống phải niều, nàm để chơi bời mới cứ thoải mái cô ơi». Ôi triết lý Việt Nam!

Nhưng phải liều kiểu này thì tội dân quá, làm ăn lương thiện để sống chớ phải trộm cướp gì mà liều. Đáng lẽ phải nâng đỡ dân lao động đàng hoàng mà vốn liếng chỉ tùy thuộc vào cái họ gánh trên lưng, cái họ vác mỗi ngày. Sao nhà nước không có chế độ rõ ràng, cứ để dân buôn gánh bán bưng chơi trò cút bắt. Thật ra ở các quãng trường, bãi biển… thiên hạ đi dạo thường có nhu cầu ngồi tán dốc và nhâm nhi chút đỉnh, có lẽ nên cho phép phạm vi nào nhất định được buôn bán, đánh thuế đàng hoàng, bắt phải dọn dẹp vệ sinh nghiêm chỉnh. Thay vì cứ như đùa, người bán rình rập, qua mặt nhân viên công lực, mà nhân viên công lực là đại diện nhà nước (thực ra là thanh niên xung kích), cũng cứ như đuà, tùy hứng (?) chạy một vòng bắt được ai thì “cướp” đồ nghề của họ bỏ lên xe. Đúng là “cướp”, vì người bán dằng co giật lại mà thua. Thay vì làm đạo chích, dân lương thiện phải làm cái gì tùy theo khả năng mới có sống. Rượt bắt, họ phải chạy, ngoài những phiền toái kể trên, có khi họ bỏ lại đống rác bừa bãi lung tung.

Chắc chắn là ai cũng quý người lúc lắc trên vai đôi quang gánh mà nuôi con vào đại học hơn là các đại gia lúc lắc túi tiền cho con dùng “thuốc lắc” ở các tiệm nhảy đầm. Những điều trên ghi lại từ nhiều nơi, tức chính sách chung là cấm. Nhưng cấm “lờ mờ”, tùy tiện. Căn bệnh lờ mờ này ở cấp bậc càng cao càng nguy hiểm.



Xuân Sương