TRANH SIÊU THỰC CỦA SALVADOR DALI

Cùng với Pablo Picasso, Salvador Dali là danh họa Tây Ban Nha nổi tiếng nhất thế kỷ XX. Ông thường có những ý tưởng lạ đời mà nhiều người cho là điên rồ như cho màu vào bát súp còn thừa của khách trong một buổi tiệc, rồi dùng cọ chấm vào để vẽ hai bức tranh trong vòng hai giờ.

Sinh ngày 11/5/1904 tại thành phố Figueras thuộc tỉnh Catalogne (Tây Ban Nha), Salvador Dali là con một chưởng khế. Mới 5 tuổi, Salvador Dali đã muốn trở thành đầu bếp, lên 7 tuổi muốn trở thành Napoléon. Năm 16 tuổi, ông viết trong nhật ký: “Tôi sẽ trở thành thiên tài. Cả thế giới sẽ biết đến và ái mộ tôi. Có nhiều người sẽ căm ghét, không hiểu tôi. Nhưng tôi sẽ là một thiên tài, tôi chắc là như vậy”.

Cuộc đời cũng chiều theo ý của Dali khi biến ông thành một thiên tài trong ngành hội họa, một họa sĩ được biết tiếng nhiều nhất trong thế kỷ XX vì những ý tưởng… ngông cuồng. Nhiều người chống lại ông cho rằng, Dali chỉ là một kẻ khoác lác, suốt ngày chỉ biết nói năng lung tung và làm những chuyện không đâu để thu hút sự quan tâm của mọi người. Nhưng Dali lại khẳng định: “Khó ai có thể thu hút sự quan tâm của cả thế giới về một vấn đề nào đó trong suốt 30 phút. Còn tôi, tôi đã làm cho mọi người quan tâm hằng tháng, hằng năm”…

Năm 1927, Dali bị đuổi khỏi Viện Mỹ thuật San Fernandino vì có hành vi và thái độ kỳ quái. Sau đó, Dali sang Paris gặp và trao đổi ý kiến với họa sĩ Tây Ban Nha, Pablo Picasso. Năm 1928, Dali tham gia nhóm các họa sĩ theo trường phái siêu thực và đây chính là con đường mà ông chọn để đeo đuổi sự nghiệp cho đến khi qua đời. Đó cũng là quãng thời gian ông gặp gỡ với Gala, người vợ chung thủy của ông sau này, lúc đó đang là vợ của nhà thơ người Pháp Paul Eluard.

Gala là một phụ nữ Nga quyến rũ, cũng yêu thích trường phái hội họa siêu thực và cả những ý tưởng điên rồ của Dali. Đó còn là quãng thời gian mà những tác phẩm đầu tiên của Dali bắt đầu được biết tiếng trong giới hội họa thế giới như bức Những ngày đầu xuân, Sự hòa hợp của những tâm hồn hay Kẻ hoang đàng vĩ đại.

Tháng 12/1934, lần đầu tiên đến Mỹ, ông đã có những hành động lạ đời thu hút sự quan tâm của công chúng. Trên chuyến tàu thủy xuyên Đại Tây Dương đưa ông và bà Gala đến Mỹ, Dali nhờ một đầu bếp làm cho mình một chiếc bánh mì hình cây gậy dài đến 5 m. Khi tàu cập cảng New York, Dali lấy chiếc bánh mì dài huơ đi huơ lại trước mặt phóng viên báo đài thay vì lấy tay vẫy chào họ. Ngày hôm sau, xuất hiện trong một dạ tiệc do nhà triệu phú Caresse Crosby tổ chức tại New York, Dali cải trang thành một xác ướp biết đi.

Vài năm sau, Dali lại làm một chuyện khùng điên khác khi xuất hiện tại một buổi triển lãm tranh của mình ở khu Trafalgar của thủ đô London trong bộ đồ lặn bằng thép và chỉ có thể thở nhờ một ống dẫn dưỡng khí từ bên ngoài. Cả thủ đô London ùn ùn kéo đến khu Trafalgar để chiêm ngưỡng trò lạ đời của Dali.

Rủi thay, khi đang phát biểu với mọi người, Dali bỗng ngã nhào xuống đất và không đứng dậy được. Không ai dám giúp Dali đứng dậy vì cho rằng đó là một trò đùa của ông. Mãi đến khi ông suýt ngạt thở và bà Gala cảm thấy chồng đang gặp nguy hiểm thì các nhân viên bảo vệ mới chịu vực Dali đứng lên rồi tháo ngay bộ đồ lặn nặng đến 50 kg trên người của ông ra. Buổi triển lãm tranh của Dali suýt nữa đã biến thành thảm kịch vì ý tưởng điên rồ của chính mình.

Cung cách vẽ tranh của Dali cũng kỳ lạ và khác người không kém. Ông dùng một khẩu súng kiểu cổ bắn màu vào những tờ giấy trắng trên giá vẽ để cách xa 3 – 4 m. Để vẽ chân dung của Gala theo trường phái siêu thực, Dali đã bỏ mất nhiều ngày đến khu nuôi tê giác của vườn thú Vincennes ở Paris lấy ý tưởng.

Cho đến những ngày cuối đời tại thành phố quê hương Figueras, vào tháng 1/1989, Dali mới đồng ý để nhiếp ảnh gia bậc thầy Helmut Newton chụp cho mình một bức ảnh cuối cùng trong bộ áo choàng bằng lụa đỏ, cổ đeo Huân chương Isabelle do Hoàng gia Tây Ban Nha trao tặng và ngồi trên một chiếc ghế bành. Đó có lẽ là bức ảnh thật nhất của Salvador Dali trong suốt cuộc đời mình, khi mà ông cho là đã quá đủ để đùa cợt với mọi người bằng những ý tưởng ngông cuồng.

(Theo An Ninh Thế Giới)

Một số tác phẩm nổi tiếng của Dali :

Đây là bức hoạ nổi tiếng nhất của ông, mang tên Sự dai dẳng của ký ức. Hình ảnh những chiếc đồng hồ méo mó, chảy rữa như thời gian bị kéo dãn, mãi mãi ám ảnh ông.

Bức thứ hai không kém phần nổi tiếng là bức Swans reflecting elephants.

Hình ảnh mềm mại của đôi cánh thiên nga soi dưới đáy nước là những chiếc tai voi thô ráp. Nếu người ta chỉ chú ý đến thiên nga – cái đẹp, thì người ta sẽ không nhận thấy những con voi – sự thô ráp, mạnh mẽ và không đẹp mềm mại. Ngược lại, nếu chỉ nhìn thấy những con voi thì người ta có khi quên mất vẻ đẹp của thiên nga. Hai mặt đối lập trong cuộc sống, cùng tồn tại song song.

Một số tranh khác của Dali :

Tranh siêu thực là loại tranh không thể nhìn vào là hiểu ngay, tuỳ vào mỗi người sau khi xem và suy ngẫm sẽ có cách lý giải riêng. Giải thích, hoá ra lại dở.