Bản dịch của Mai Sơn
GABRIEL CARCÍA MÁRQUEZ
(1927~)
Ngày thứ hai bắt đầu ấm áp và không mưa. Aurelio Escovar, một nha công không có bằng cấp, và là người thường dậy rất sớm, mở phòng mạch của ông lúc sáu giờ. Ông lấy mấy cái răng giả vẫn còn gắn trong cái khuôn bằng chất dẻo ra khỏi cái ly thủy tinh rồi rải lên bàn một mớ dụng cụ theo trật tự kích cỡ, như thể để trưng bày. Ông mặc chiếc áo sơ-mi sọc không có cổ áo, một cái khuy bằng vàng thắt ở cổ, và cái quần dây đeo. Ông thẳng đuột và gầy nhom, có vẻ hiếm khi ăn nhập với hoàn cảnh, như cách những người điếc nhìn ngó.
Khi mọi thứ đã được xếp hết lên bàn, ông kéo cái máy khoan tới chiếc ghế khám và ngồi xuống đánh bóng hàm răng giả. Tuy dường như không để tâm trí vào công việc đang làm, ông vẫn cứ thao tác liên tục, dùng chân bơm cái máy khoan, ngay cả khi ông không cần đến nó.
Sau tám giờ ông ngừng tay một lát để nhìn ra bầu trời qua cửa sổ, và ông thấy hai con chim ó đang trầm ngâm phơi nắng trên cây sào của căn nhà bên cạnh. Ông tiếp tục công việc, nghĩ rằng trước buổi trưa trời sẽ lại mưa. Tiếng kêu nheo nhéo của thằng con trai mười một tuổi cắt đứt sự tập trung của ông.
“Bố ơi.”
“Cái gì?”
“Ông thị trưởng hỏi bố có thể nhổ răng cho ổng không?”
“Nói với ổng là bố không có nhà.”
Ông đang đánh bóng một cái răng vàng. Ông đặt nó trên cánh tay duỗi hết cỡ, nheo mắt xem xét. Từ phòng khách nhỏ, thằng con trai ông lại gào lên:
“Ổng nói bố có ở nhà kìa, vì ổng nghe tiếng bố.”
Ông nha công vẫn ngắm nghía cái răng. Chỉ khi thấy ổn, đặt nó lên bàn ông mới nói:
“Càng tốt.”
Ông lại khởi động máy khoan. Ông lấy mấy mẩu vụn của một cái răng giả từ cái hộp giấy bồi đựng mọi thứ ông còn phải làm và bắt đầu đánh bóng cái răng vàng.
“Bố.”
“Sao?”
Nét mặt ông vẫn không thay đổi.
“Ổng nói nếu bố không nhổ răng cho ổng, ổng sẽ bắn bố đấy.”
Không hề vội vàng, với một cử động hết sức điềm tĩnh, ông ngừng đạp pê-đan máy khoan, đẩy nó xa khỏi ghế, rồi kéo hết cái hộc bàn dưới ra. Có một khẩu súng lục. “Ô-kê”, ông nói. “Kêu ổng tới bắn tao đi.”
Ông vần cái ghế tới trước cửa, tay đặt lên mép hộc bàn. Ông thị trưởng xuất hiện nơi cửa. Nửa trái khuôn mặt được cạo nhẵn, nửa kia, sưng phồng và có vẻ đau đớn, còn nguyên râu ria năm ngày chưa cạo. Ông nha công nhìn thấy trong cặp mắt thẫn thờ của ông ta nhiều đêm tuyệt vọng. Ông đóng hộc bàn bằng mấy đầu ngón tay, nói khẽ:
“Ngồi xuống đi.”
“Chào ông,” ngài thị trưởng lên tiếng.
“Chào,” ông nha công đáp.
Trong khi dụng cụ được đun sôi, ngài thị trưởng dựa đầu vào ghế và cảm thấy dễ chịu. Hơi thở ngài lạnh băng. Phòng mạch sơ sài: một cái ghế gỗ cũ, một máy khoan đạp pê-đan, một hộp kính đựng các lọ gốm. Trước cái ghế là khung cửa sổ với tấm màn vải cao ngang vai. Nghe chừng ông nha công đến gần, ngài thị trưởng ấn gót chân xuống và há miệng ra.
Aurelio Escovar vặn đầu ông về phía ngọn đèn. Sau khi kiểm tra cái răng sâu, ông dùng mấy ngón tay cẩn thận ép hàm ngài thị trưởng lại.
“Phải làm không có thuốc tê mới được.”
“Sao vậy?”
“Vì ngài bị áp-xe rồi.”
Ngài thị trưởng nhìn thẳng vào mắt ông nha công. “Không sao,” ngài nói, và gượng cười. Ông nha công không cười lại. Ông bưng chậu dụng cụ đã khử trùng đến bàn làm việc và cứ thủng thẳng dùng kẹp vớt ra từng cái. Sau đó ông lấy mũi giày đẩy cái ống nhổ, rồi đi rửa tay trong chậu rửa. Ông làm mọi thứ này mà không nhìn ngài thị trưởng. Nhưng ngài thị trưởng không rời mắt khỏi ông.
Đó là cái răng khôn ở hàm dưới. Ông nha công đứng chàng hảng và chộp cái răng bằng cái kìm nóng. Ngài thị trưởng bấu tay vào ghế, cố trụ chân, và cảm thấy một khoảng không lạnh buốt trong lưng, nhưng không rên lên. Ông nha công chỉ vặn vẹo cổ tay. Không tỏ ra oán giận, mà chỉ là chút dịu nhẹ cay đắng, ông nói:
“Bây giờ ngài sẽ trả giá cho hai chục người đã chết của chúng tôi.”
Ngài thị trưởng cảm thấy xương kêu lạo xạo trong hàm, và nước mắt trào ra. Nhưng ngài nín thở cho đến khi cảm thấy cái răng được bứng đi. Rồi ngài thấy nó qua màn nước mắt. Nó có vẻ xa lạ đối với cái đau của ngài đến độ ngài chẳng hiểu vì sao mình lại bị nó tra tấn suốt năm đêm vừa rồi.
Gập người xuống cái ống nhổ, mồ hôi mồ kê, hổn hển thở, ngài mở áo vét, thò tay lấy cái khăn trong túi quần. Ông nha công đưa cho ngài miếng vải lau.
“Lau nước mắt đi,” ông nói.
Ngài thị trưởng lau nước mắt. Ngài run lẩy bẩy. Trong khi ông nha công rửa tay, ông thấy cái trần nhà vụn vỡ và một cái mạng nhện bẩn thỉu đầy những trứng nhện và côn trùng chết. Ông nha công quay lại, lau khô tay. “Về nằm đi,” ông nói, “rồi súc miệng bằng nước muối.” Ngài thị trưởng đứng dậy, chào tạm biệt bằng kiểu chào quân sự xuội lơ, rồi xoạc cẳng bước ra cửa, không cài lại áo vét.
“Gởi hoá đơn nghe,” ngài nói.
“Cho ngài hay cho thành phố?”
Ngài thị trưởng không nhìn ông. Ngài khép cửa, và nói qua tấm màn:
“Có khác mẹ gì đâu.”
---------------
Dịch từ bản tiếng Anh, “One of these days”, của J.S. Bernstein, trong Gabriel García Márquez, No One Writes to the Colonel and Other Stories (New York: Harper & Row, 1968) 73-76.
GABRIEL CARCÍA MÁRQUEZ
(1927~)
Ngày thứ hai bắt đầu ấm áp và không mưa. Aurelio Escovar, một nha công không có bằng cấp, và là người thường dậy rất sớm, mở phòng mạch của ông lúc sáu giờ. Ông lấy mấy cái răng giả vẫn còn gắn trong cái khuôn bằng chất dẻo ra khỏi cái ly thủy tinh rồi rải lên bàn một mớ dụng cụ theo trật tự kích cỡ, như thể để trưng bày. Ông mặc chiếc áo sơ-mi sọc không có cổ áo, một cái khuy bằng vàng thắt ở cổ, và cái quần dây đeo. Ông thẳng đuột và gầy nhom, có vẻ hiếm khi ăn nhập với hoàn cảnh, như cách những người điếc nhìn ngó.
Khi mọi thứ đã được xếp hết lên bàn, ông kéo cái máy khoan tới chiếc ghế khám và ngồi xuống đánh bóng hàm răng giả. Tuy dường như không để tâm trí vào công việc đang làm, ông vẫn cứ thao tác liên tục, dùng chân bơm cái máy khoan, ngay cả khi ông không cần đến nó.
Sau tám giờ ông ngừng tay một lát để nhìn ra bầu trời qua cửa sổ, và ông thấy hai con chim ó đang trầm ngâm phơi nắng trên cây sào của căn nhà bên cạnh. Ông tiếp tục công việc, nghĩ rằng trước buổi trưa trời sẽ lại mưa. Tiếng kêu nheo nhéo của thằng con trai mười một tuổi cắt đứt sự tập trung của ông.
“Bố ơi.”
“Cái gì?”
“Ông thị trưởng hỏi bố có thể nhổ răng cho ổng không?”
“Nói với ổng là bố không có nhà.”
Ông đang đánh bóng một cái răng vàng. Ông đặt nó trên cánh tay duỗi hết cỡ, nheo mắt xem xét. Từ phòng khách nhỏ, thằng con trai ông lại gào lên:
“Ổng nói bố có ở nhà kìa, vì ổng nghe tiếng bố.”
Ông nha công vẫn ngắm nghía cái răng. Chỉ khi thấy ổn, đặt nó lên bàn ông mới nói:
“Càng tốt.”
Ông lại khởi động máy khoan. Ông lấy mấy mẩu vụn của một cái răng giả từ cái hộp giấy bồi đựng mọi thứ ông còn phải làm và bắt đầu đánh bóng cái răng vàng.
“Bố.”
“Sao?”
Nét mặt ông vẫn không thay đổi.
“Ổng nói nếu bố không nhổ răng cho ổng, ổng sẽ bắn bố đấy.”
Không hề vội vàng, với một cử động hết sức điềm tĩnh, ông ngừng đạp pê-đan máy khoan, đẩy nó xa khỏi ghế, rồi kéo hết cái hộc bàn dưới ra. Có một khẩu súng lục. “Ô-kê”, ông nói. “Kêu ổng tới bắn tao đi.”
Ông vần cái ghế tới trước cửa, tay đặt lên mép hộc bàn. Ông thị trưởng xuất hiện nơi cửa. Nửa trái khuôn mặt được cạo nhẵn, nửa kia, sưng phồng và có vẻ đau đớn, còn nguyên râu ria năm ngày chưa cạo. Ông nha công nhìn thấy trong cặp mắt thẫn thờ của ông ta nhiều đêm tuyệt vọng. Ông đóng hộc bàn bằng mấy đầu ngón tay, nói khẽ:
“Ngồi xuống đi.”
“Chào ông,” ngài thị trưởng lên tiếng.
“Chào,” ông nha công đáp.
Trong khi dụng cụ được đun sôi, ngài thị trưởng dựa đầu vào ghế và cảm thấy dễ chịu. Hơi thở ngài lạnh băng. Phòng mạch sơ sài: một cái ghế gỗ cũ, một máy khoan đạp pê-đan, một hộp kính đựng các lọ gốm. Trước cái ghế là khung cửa sổ với tấm màn vải cao ngang vai. Nghe chừng ông nha công đến gần, ngài thị trưởng ấn gót chân xuống và há miệng ra.
Aurelio Escovar vặn đầu ông về phía ngọn đèn. Sau khi kiểm tra cái răng sâu, ông dùng mấy ngón tay cẩn thận ép hàm ngài thị trưởng lại.
“Phải làm không có thuốc tê mới được.”
“Sao vậy?”
“Vì ngài bị áp-xe rồi.”
Ngài thị trưởng nhìn thẳng vào mắt ông nha công. “Không sao,” ngài nói, và gượng cười. Ông nha công không cười lại. Ông bưng chậu dụng cụ đã khử trùng đến bàn làm việc và cứ thủng thẳng dùng kẹp vớt ra từng cái. Sau đó ông lấy mũi giày đẩy cái ống nhổ, rồi đi rửa tay trong chậu rửa. Ông làm mọi thứ này mà không nhìn ngài thị trưởng. Nhưng ngài thị trưởng không rời mắt khỏi ông.
Đó là cái răng khôn ở hàm dưới. Ông nha công đứng chàng hảng và chộp cái răng bằng cái kìm nóng. Ngài thị trưởng bấu tay vào ghế, cố trụ chân, và cảm thấy một khoảng không lạnh buốt trong lưng, nhưng không rên lên. Ông nha công chỉ vặn vẹo cổ tay. Không tỏ ra oán giận, mà chỉ là chút dịu nhẹ cay đắng, ông nói:
“Bây giờ ngài sẽ trả giá cho hai chục người đã chết của chúng tôi.”
Ngài thị trưởng cảm thấy xương kêu lạo xạo trong hàm, và nước mắt trào ra. Nhưng ngài nín thở cho đến khi cảm thấy cái răng được bứng đi. Rồi ngài thấy nó qua màn nước mắt. Nó có vẻ xa lạ đối với cái đau của ngài đến độ ngài chẳng hiểu vì sao mình lại bị nó tra tấn suốt năm đêm vừa rồi.
Gập người xuống cái ống nhổ, mồ hôi mồ kê, hổn hển thở, ngài mở áo vét, thò tay lấy cái khăn trong túi quần. Ông nha công đưa cho ngài miếng vải lau.
“Lau nước mắt đi,” ông nói.
Ngài thị trưởng lau nước mắt. Ngài run lẩy bẩy. Trong khi ông nha công rửa tay, ông thấy cái trần nhà vụn vỡ và một cái mạng nhện bẩn thỉu đầy những trứng nhện và côn trùng chết. Ông nha công quay lại, lau khô tay. “Về nằm đi,” ông nói, “rồi súc miệng bằng nước muối.” Ngài thị trưởng đứng dậy, chào tạm biệt bằng kiểu chào quân sự xuội lơ, rồi xoạc cẳng bước ra cửa, không cài lại áo vét.
“Gởi hoá đơn nghe,” ngài nói.
“Cho ngài hay cho thành phố?”
Ngài thị trưởng không nhìn ông. Ngài khép cửa, và nói qua tấm màn:
“Có khác mẹ gì đâu.”
---------------
Dịch từ bản tiếng Anh, “One of these days”, của J.S. Bernstein, trong Gabriel García Márquez, No One Writes to the Colonel and Other Stories (New York: Harper & Row, 1968) 73-76.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét