Ra ngõ gặp nhà thơ

Tôi có một ông bạn rất thân. Thế nhưng từ ngày cả hai đứa về hưu, chúng tôi chưa một lần gặp lại, bởi lẽ ông ấy ở mãi quận Tây Hồ còn tôi ở tít tận khu đô thị Linh Đàm thuộc quận Hoàng Mai. Khoảng cách giữa hai nhà chúng tôi phải tới 15 km. Bỗng nhiên hôm vừa rồi ông gọi điện nói rằng sẽ đến thăm tôi. Tôi vừa mừng vừa cảm động. Mừng vì đã lâu rồi bạn bè mới gặp lại nhau.

Cảm động vì bầu trời Hà Nội từ tết âm lịch đến giờ ngày nào cũng u ám, ẩm thấp , đường xá bẩn thỉu , ấy thế mà ông vẫn không ngại . Tôi thật thà dặn bạn : “Ông cứ gọi taxi mà đi , mình sẽ trả tiền xe cho ông” . Ông bạn tôi chẳng những không tự ái mà còn khen : “Ông vẫn ga lăng như ngày nào” .

Tôi gọi điện đến nhà hàng Hương Rừng trong khu đô thị Linh Đàm đặt trước một phòng VIP và hẹn 11 giờ chúng tôi sẽ có mặt .




Khoảng 9 giờ đã có tiếng chuông bính boong . Tôi ra mở cửa . Trước mặt tôi là ông bạn thân đã ở vào cái tuổi “xưa nay hiếm” nhưng còn rất phong độ và lịch lãm : quần áo là thẳng tắp , giầy đen bóng lộn , kính trắng gọng vàng , đầu đội chiếc mũ phớt Nga mà ông đã mua từ hồi chúng tôi cùng học ở Viện Hàn lâm khoa học xã hội Liên Xô (AOH)
Tôi pha ấm trà Thái Nguyên mời bạn rồi nói luôn kế hoạch : Từ giờ đến 10 giờ 50 chúng mình đàm đạo ; 11 giờ ăn trưa , trong khi ăn tiếp tục nói chuyện ; 13 giờ mình gọi taxi cho ông về .
Vừa uống xong chén trà nóng , ông bạn đã thở ngắn , than dài :
– Về hưu rồi mà cũng chẳng được yên thân
– Sao thế ?
- Tất cả chỉ vì THƠ . Không hiểu sao từ ngày về hưu bà vợ mình lại sinh ra đổ đốn , suốt ngày làm thơ . Nào thơ có hay gì cho cam , toàn thơ “con cóc” . Khu dân cư mình có cả một câu lạc bộ thơ . Thành viên của cái câu lạc bộ ấy toàn là những ông bà về hưu hâm đến tỉ độ .



Nhà mình rộng rãi , bà vợ mình lại có tính bốc đồng ; hễ có ai khen thơ của bà ấy hay là sướng tít mắt lên . Thế là bà ấy được bọn họ “nịnh” , bầu làm chủ nhiệm câu lạc bộ và chọn nhà mình làm địa điểm sinh hoạt . Thời chiến tranh ra ngõ gặp anh hùng , bây giờ thì RA NGÕ GẶP “NHÀ THƠ” . Ớn quá!! Ngừng một lát , ông nói tiếp : Hôm 8/3 vừa rồi bà ấy triệu tập các “nhà thơ” của câu lạc bộ đến nhà mình sinh hoạt và chiêu đãi rất thịnh soạn .

Chỉ khổ con bé ô sin phải đi chợ từ sớm mua đủ thứ nào là thịt bò , thịt gà , bánh phở , rau thơm…Chương trình sinh hoạt của các “nhà thơ” hôm ấy là mỗi người phải đọc một bài thơ mới sáng tác , nếu đúng chủ đề 8/3 thì càng tốt . Họ “kính mời” bà vợ mình (chủ nhiệm câu lạc bộ) đọc thơ trước . Bà ấy đọc bài thơ mới sáng tác có tên là “Tình em” .




Thơ không ra thơ , thẩn không ra thẩn mà các thành viên cũng vỗ tay rào rào . Người tiếp theo là một ông có chất giọng đặc sệt xứ Nghệ . Ông ta xin đọc một cụm bài thơ ngắn vừa mới sáng tác theo đúng chủ đề 8/3 . Ông ta hắng giọng rồi đọc bài thơ đầu tiên
 
Hôm nay mùng tám tháng ba
Rủ nhau xem chị em ta đánh cầu
Lông bay vùn vụt trên đầu
Ngó qua thì tiếc , nhìn lâu thì thèm

Tiếng vỗ tay lại nổi lên rào rào . Bà vợ mình với tư cách là chủ nhiệm câu lạc bộ trịch thượng khen : “chuẩn không cần chỉnh” . Cứ thế , cứ thế hết ông này đến bà kia thi nhau đọc các “tuyệt phẩm” của mình . Toàn thơ con cóc . Ngay từ đầu mình đã phải sơ tán lên phòng làm việc ở tầng hai , đóng chặt cửa lại , nhưng các “nhà thơ” vẫn cứ oang oang , người thì đọc , kẻ thì ngâm , nghe mà muốn ói…Phải đến 13 giờ các vị ấy mới tan cuộc.

Các “nhà thơ” chơi hết sạch cả hai chai rượu Chivas 18 mà thằng con rể mình nó đi Xingapo về biếu . Tức điên người nhưng chả lẽ lại cãi nhau với bà ấy . Mà có cãi nhau thì mình thua là cái chắc . Thôi thì “tránh voi chẳng xấu mặt nào”



Kể đến đây , ông bạn dặn tôi : Khi nào ông đến nhà mình thì phải gọi điện trước . Nếu bà ấy có nhà thì mình hẹn ông tới nhà hàng nào đó rồi vừa nhâm nhi vừa nói chuyện . Để bà ấy gặp ông thì dứt không ra đâu . Bà ấy sẽ đọc thơ cho ông nghe cả ngày . Tính ông lại cả nể , hay khen người khác . Ông mà khen thơ của bà ấy thì “thôi rồi Lượm ơi !”

*
* *

Tôi rất tâm đắc với câu nói của ông bạn : RA NGÕ GẶP “NHÀ THƠ” , cho nên buổi chiều hôm đó tôi lục lại tất cả các tập thơ mà người ta tặng trong thời gian gần đây . Có tất cả hơn 10 quyển . Tác giả đủ loại . Nhà thơ xịn , là hội viên Hội nhà văn khoảng ba , bốn người . Còn lại là những “nhà thơ nghiệp dư” đã về hưu mà tôi từng quen biết . Họ đều đề tặng rất trân trọng . Thí dụ : “Kính tặng anh Tiến Hải” , “Kính tặng đồng chí Tiến Hải” , “Thân tặng anh Tiến Hải” .

Mấy ông bạn đồng môn thời học phổ thông hay đại học thì đề tặng thân mật hơn . “Thân quý tặng Tiến Hải” , “Tặng Tiến Hải” hoặc “Tiến Hải ơi , tặng mày đọc cho vui”…Có điều rất lạ , tất cả các tập thơ đó đều do những nhà xuất bản danh tiếng xuất bản như : “Nhà xuất bản Văn học” , “Nhà xuất bản Hội nhà văn” , “Nhà xuất bản Phụ nữ” , “Nhà xuất bản Thanh niên” , “Nhà xuất bản Thông tấn” . Sách được in trang trọng , giấy tốt , trình bày rất đẹp và ở bìa bốn thường có ảnh của tác giả kèm theo vài dòng trích ngang về tiểu sử .



Thú thật , vì câu nói của ông bạn mà lần này tôi mới có dịp đọc kỹ những tập thơ đó . Đúng là có nhiều bài không phải là thơ . Tôi xin trích nguyên văn một số câu ở một số bài trong một số tác phẩm của một số tác giả nhưng vì tế nhị nên không ghi rõ xuất xứ . Thí dụ :
Chúng tôi đến nhà anh một buổi chiều
Thắp hương kính cẩn viếng cha anh
Anh chắp tay rì rầm khấn vái
“Kính lạy cha !
Đây là vợ chồng bạn con thân thiết
Chúng con sống với nhau có trước có sau
Xin cha phù hộ độ trì cho cô chú ấy được hạnh phúc dài lâu
Và phù hộ cho tình bạn của chúng con suốt đời chung thủy
….
Hoặc :
Bố mẹ đi làm
Bà cháu ở nhà
Tìm đủ cách chơi
Để mà dỗ bé
Nào là đi chợ
Mua sắm các thứ
Bà bán cho tôi
Thứ này thứ nọ
….
Hoặc :
Hai đứa chúng ta cùng chung họ
Lại chung đèn sách một mái trường
Cuối đời còn gánh chung một việc
Làm báo cho ba đời Thủ tướng
….
Nhiều lắm , nhưng chỉ xin trích mấy câu ở mấy bài thế thôi để bạn đọc còn cảm thấy thòm thèm

*
* *

Mỗi nhà thơ chỉ cần có vài ba bài thơ để đời là quá đủ . Thí dụ , nói đến Hoàng Cầm , người ta nghĩ ngay tới bài “Bên kia sông đuống” ; nói đến Hữu Loan , người ta nghĩ ngay tới bài “Màu tím hoa sim” ; nói đến Quang Dũng , người ta nghĩ ngay tới bài “Tây tiến” ; nói đến Nguyễn Bính , người ta nghĩ ngay tới bài “Cô hái mơ”…Nói cho thật khách quan và công bằng thì nhiều nhà thơ xịn vẫn có những bài thơ dở . Vì sợ động chạm , tôi không tiện trích dẫn , xin bạn đọc thông cảm .

Lại phải nói thêm . Có những người không phải là nhà thơ , nhưng vẫn có một số bài thơ hay . Chi bộ tôi có một ông tên là Hoàng Thái Sơn . Nghề nghiệp của ông là kỹ sư địa chất , không liên quan gì đến thơ ca . Ấy thế mà vừa rồi ông cho ra mắt tập thơ ĐÊM TÌNH YÊU , nxb Hội nhà văn . Tập thơ dày 236 trang gồm 171 bài , khổ sách 13x19cm .

Ông sang tận nhà tôi chơi và tặng tập thơ này với lời đề tặng rất trân trọng : “Kính tặng đồng chí Tiến Hải” . Ông khiêm tốn nói : “Tôi không phải là nhà thơ nhưng vì rất yêu thơ nên mới có tập thơ này . Mong đồng chí Hải xem và cho ý kiến nhận xét nhé” . Tôi đã đọc hết cả 171 bài thơ trong tập thơ ĐÊM TÌNH YÊU của ông . Tất nhiên khả năng thẩm định thơ của tôi thua xa chị Kim Dung – Kỳ Duyên nhưng cũng đủ trình độ để nhận biết bài thơ nào là hay , bài thơ nào là dở .

Trong tập thơ ĐÊM TÌNH YÊU của ông Hoàng Thái Sơn có một số bài thơ khá hay .Tôi xin trích nguyên văn một số bài ngắn để chị Kim Dung – Kỳ Duyên tham khảo và bạn đọc thưởng thức :

CHIỀU HÔM
Chiều ơi !sao lặng thế chiều
Cho tôi đôi cánh sáo diều để bay
Bầu trời man mác hương say
Gió du khẽ lá , đám mây mơ màng
Dòng sông nước chảy dịu dàng
Con đò ai đã sang ngang mất rồi
Chiều hôm quyến rũ hồn tôi
Hoàng hôn buông bóng khép đôi mắt buồn

EM ĐẾN BÊN ANH
Em đến , hoa sim lại nở đầy
Mắt trong như ngọc tím thơ ngây
Mây trôi nhè nhẹ ru hồn gió
Nắng phủ tình thơ lên vòm cây

HOA HỒNG VÀNG
Hoa hồng vàng lung linh trong nắng
Sắc màu vương giả ánh kiêu sa
Hương thơm quyến rũ hồn tao khách
Sâu nặng tình yêu trong kiếp hoa

*
* *

Mấy năm nay với sự ra đời của hàng nghìn câu lạc bộ thơ của các cụ về hưu trong toàn quốc và việc xuất bản quá dễ dãi của các nhà xuất bản (miễn là tác giả có tiền) làm cho nhiều người lo ngại về chất lượng của nền văn học nước nhà . Nhiều người rất dị ứng với thơ của các cụ về hưu . Nhưng theo tôi , điều đó không có gì đáng ngại , bởi vì văn học có khả năng sàng lọc và tự đào thải rất lớn .

Một tác phẩm nào đó ra đời nó có thể sống mãi hoặc chết yểu ngay trong lòng bạn đọc . Không phải là nhà thơ nhưng vẫn có những bài thơ sống mãi . Là nhà thơ đích thực nhưng vẫn có những bài thơ chết yểu . Chuyện đó quá đỗi bình thường ./.

Tiến Hải

( Theo Blog Kim Dung? Kỳ Duyên)