Nhân vật lịch sử (tiếp theo của phần I chương "Hỗn mang")

Ở entry trước tôi đã gọi Phạm Đình Trúc Thu là một “nhân vật lịch sử”, và để bạn đọc trên mạng có cơ hội biết đến giá trị của một cây viết như anh, tôi đã dẫn các link đến trang “Một Đời Thực-Hư” để họ cùng tham khảo. “Nhà báo Việt Nam tự do” là anh tự giới thiệu mình với tư cách tác giả blog, nhưng “Một Đời Thực-Hư” không phải là một trang báo, nó giống như một cái sọt chứa đủ thứ mà chủ blog nhặt nhạnh ở khắp các trang mạng đây đó, từ đề tài triết học đến kinh tế, chính trị, văn hóa, thơ…, tóm lại là các lĩnh vực mà một người uyên thâm trong xã hội này thường bàn tới. Kiểu blog sưu tầm như vậy có khá nhiều trên mạng.
Mèo Ainu không biết làm gì khác để tìm kiếm ngoài thao tác google. Bằng cách này, cái mà nó tìm thấy là Phạm Đình Trúc Thu có thơ đăng trên một (hoặc có lẽ là vài) trang mạng, các trang loại ấy thì nhan nhản. Dấu ấn duy nhất có tính đặc trưng mà Phạm Đình Trúc Thu để lại trên Google là các cuộc tranh cãi đôi co mà người ngoài cuộc xem vào không hiểu là chuyện gì ngoài chuyện những người tranh cãi đua nhau dùng từ ngữ hạ đẳng với mục đích miệt thị lẫn nhau, mà Phạm Đình Trúc Thu luôn có vẻ vượt trội về phong cách hạ đẳng này. Cho nên cũng chẳng có gì phải ngạc nhiên khi anh tốn công cố gắng dùng trang “Một Đời Thực-Hư” để giới thiệu Ái Nữ như một nhân vật hạ đẳng mà anh cần phải lăng nhục để làm gương, trong khi anh không hề ý thức về chuyện bản thân mình có đủ tư cách để lăng nhục kẻ khác hay không. Những bài viết anh chê bai chửi mắng người nọ người kia không giúp người đọc hình dung được đối tượng đáng bị chê bai chửi mắng ở chỗ nào mà chỉ khiến họ cảm thấy anh có nhu cầu gièm pha người khác một cách bức xúc. Có lẽ trong cuộc đời anh đã bị người ta xem thường coi khinh nhiều quá.

Còn thơ của Phạm Đình Trúc Thu thì sao? So với những bài thơ được tạo nên từ phần mềm làm thơ của máy tính thì thơ của anh không tệ. Chẳng hạn như bốn câu anh để lại trong blog Hơi Thở Của Vũ Trụ là mượn vài từ trong thơ Quách Mạt Nhược mà mới đầu anh tưởng là thơ Ái Nữ do đọc không kỹ, sau đó anh lại mất công thanh minh rằng bốn câu này không thể hiện tình cảm hay tâm trạng của anh. Có lẽ anh cần nặn ra thơ thật nhanh để trang trí comment cho đẹp, mặc dù comment của anh cũng tối nghĩa, và càng về sau thì sự màu mè đỏm dáng đó càng rơi rụng. Nhờ có anh mà bạn đọc Alaykum Salam tự tin quay trở lại viết thêm comment cho blog Hơi Thở Của Vũ Trụ, họ thật là “đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu”.
Vấn đề của Mèo Ainu là nó Dường Như Không Biết Gì Cả, nó chỉ mới từ trong xó chạy bổ ra đường đuổi theo cuộn len màu nhiệm, không để ý đến chuyện sẽ va chạm và làm rơi vỡ những gì. Do hầu như chưa quen biết giới “nhiều chữ” ngoài đời nên nó không hình dung được nhân vật Phạm Đình Trúc Thu có vị trí như thế nào trong xã hội. Vốn kinh nghiệm duy nhất là những chuyện mà bạn Cáo Tequila nhắc nhở, theo đó thì nhận xét của “bần nông” Nguyễn Huy Thiệp rất đáng tham khảo vì ông ta hiểu đời và trung thực. Ông ta đã viết thế này:
“... nhà thơ tức là những người chỉ dựa vào “cảm hứng” để tuỳ tiện viết ra những lời lẽ du dương phù phiếm vô nghĩa, nhìn chung là lăng nhăng, trừ có dăm ba thi sĩ tài năng thực sự (số này đếm trên đầu ngón tay) là còn ghi được dấu ấn ở trong trí nhớ người đời còn toàn bộ có thể nói là vứt đi cả. Giai thoại có một nhà thơ nói về tình cảnh thơ ở trong bài thơ sau đây (tôi đã đưa chuyện này vào trong tiểu thuyết của tôi vì nó quá hay) khá tiêu biểu cho thực tế đó: “Vợ tôi nửa tỉnh nửa mơ/ Hôm qua nó bảo: Dí thơ vào l…/ Vợ tôi nửa dại nửa khôn/ Hôm nay lại bảo: Dí l… vào thơ!”, tôi cũng không phủ nhận cảm tình của nhân dân đối với thơ nhưng quả thực trên thực tế cái danh nhà thơ là một thứ nhìn chung chỉ là nhăng nhít, hữu danh vô thực, chẳng ai muốn dây vào nó: nhà thơ đồng nghĩa với sự chập cheng, hâm hấp, quá khích, vớ vẩn, thậm chí còn lưu manh nữa”.
Đoạn văn trên được ông Thiệp viết vào năm 2004, tức là cách đây hơn mười năm, trong “Trò chuyện với hoa thủy tiên và những nhầm lẫn của nhà văn”. Từ đó đến nay hẳn vẫn chưa có gì thay đổi, nếu không thì Acemediavn Trẻ Trâu đã chẳng viết những lời thống thiết trên Blog Việt:
“Tôi có thể quả quyết, chắc chắn rằng, mọi lời kêu gọi khẩu hiệu từ trên trời rơi xuống không lọt vào tai tôi được nữa. Chúng ta đang sống trong một xã hội mà cái quá trình sa đọa tâm hồn rồi rơi xuống vũng bùn độc địa vẫn diễn ra không ngừng và dưới nhiều hình thức. Cả cuộc đời người ta đã làm cái việc nói suông, làm cho kẻ khác kinh ngạc và khâm phục cái trí tuệ giả tạo uyên thâm của mình. Rồi đến khi cái hiện thực hiện ra, nhiều đến nỗi tràn ngập như cỏ dại triển khai trước mắt họ, thì ta thấy trong họ có sinh ra được một sức kháng cự động vật học nào để kháng cự không? Có thể họ đã làm tự phá sản bởi chính những gì họ nói, nhưng có thể họ vô tình hay hữu ý quay lưng lại cái hiện tượng giả dối ấy thì hơn tất cả, họ đã thành hiện tượng có hại, đầu độc xã hội và góp phần làm mục ruỗng”.
Đoạn trích đó ở trong bài viết có tên là “Trò trẻ con”, được Trẻ Trâu viết vào năm 2013.
Phạm Đình Trúc Thu hoàn toàn phù hợp là một nhà thơ theo nhận định của ông Thiệp: “nhà thơ đồng nghĩa với sự chập cheng, hâm hấp, quá khích, vớ vẩn, thậm chí còn lưu manh nữa”.
Mèo Ainu không thể không “kinh ngạc và khâm phục” trước một nhân vật như vậy. Tại sao Phạm Đình Trúc Thu không cần đếm xỉa đến một logic thực tế nào, chỉ chăm chăm réo tên đối tượng kèm theo những từ ngữ thô bỉ?
Thượng Đế luôn có logic của Ngài. Đúng vào thời điểm này tôi đọc được bài viết “Cá thối” của Victor Volsky do dịch giả Phạm Nguyên Trường dịch. Thì ra cách mà Phạm Đình Trúc Thu thực hiện đã được đúc kết ở tầm quốc tế và được áp dụng cho mục đích chính trị, gọi là “kỹ thuật cá thối”.
“Kỹ thuật “cá thối” như sau. Bịa ra một lời kết án. Càng thô bỉ và càng tai tiếng thì càng tốt. Ví dụ như trộm cắp vặt, lạm dụng tình dục trẻ em hoặc giết người, tốt nhất là do lòng tham mà ra. Mục đích của “cá thối” không phải là chứng minh tội lỗi của nạn nhân, mà là gây ra những cuộc tranh luận công khai về nạn nhân. Tâm lý của con người là sau khi một lời buộc tội được tung ra thì bao giờ cũng có những người ủng hộ và những người phản đối, có các “chuyên gia” và những “người nắm được chuyện”, những người kịch liệt tố cáo và những người bảo vệ nhiệt thành cho bị cáo.
Nhưng dù thái độ và quan điểm của họ có như thế nào thì tất cả những người tham gia thảo luận cũng sẽ nhắc tên nạn nhân nhiều lần, cùng với những lời buộc tội thô bỉ và tai tiếng, do đó mà xát “cá thối” vào quần áo anh ta (hoặc cô ta) cho đến khi mùi hôi thối bám vào nạn nhân và sẽ theo nạn trên mọi nẻo đường. Và mỗi lần nhắc đến tên tuổi nạn nhân là người ta lại nghĩ ngay đến tội lỗi bịa đặt kia (ăn cắp, giết người, lạm dụng tình dục trẻ con)”.
Đoạn trên trích từ bài viết “Cá thối”: Vì sao Putin lại được 86% dân chúng ủng hộ?” của Victor Volsky do dịch giả Phạm Nguyên Trường dịch. Tôi đã dẫn link bài viết này và trao đổi với bạn đọc Người Hà Nội (tức Chim Câu nước Áo), rằng có thể không phải Phạm Đình Trúc Thu quá dốt nát mà là anh đang ứng dụng “kỹ thuật cá thối”. Chim Câu phân tích như sau:
“Sử dụng "kỹ thuật cá thối" như trong bài viết mà bác Phạm Nguyên Trường dịch chỉ có hiệu quả khi những người sử dụng có quyền sinh, quyền sát, bởi vì rất nhiều khi phải khóa miệng người khác bằng những lý do trời ơi, đất hỡi (lịch sử các nước đã và đang chứng minh). Bác Trúc Thu sử dụng kỹ năng này với khả năng đọc và viết còm nhom xấu trai của bác ấy chỉ làm trò tiêu khiển cho thiên hạ, chưa kể đến việc kẻ khác tự nhiên được hưởng lợi, như là bác Trúc Thu quảng cáo không công cho bác Lá Bàng”.
Tại sao bỗng nhiên lại có “bác Lá Bàng” xuất hiện ở đây?
Song song với việc xát “cá thối” vào Ái Nữ thì Phạm Đình Trúc Thu cũng đang ra sức bôi nhọ Nhà Gom Lá Bàng, một blogger nghe nói nổi đình nổi đám từ thời có blog Yahoo và sau này có nhiều bạn đọc trên Blogspot, từ giữa năm 2014 Nhà Gom Lá Bàng mới mở thêm cửa giao lưu trên Blog Tiếng Việt. Với sự toàn tâm toàn lực của Phạm Đình Trúc Thu trong việc thi triển chiêu pháp này, anh xứng đáng được có thêm một tên riêng trong tiểu thuyết, từ nay tôi gọi tên anh là Cá Thối để nhớ rằng trong thế giới tồn tại một dạng nhân vật như thế.
Blog của Nhà Gom Lá Bàng đặt chế độ kiểm duyệt comment và Cá Thối không có cơ hội gây ầm ĩ ở đó, do chủ blog ấy thích nghe những lời lịch sự êm ái và không thấy cần thiết phải đáp lời Cá Thối. Tiểu thuyết “Ngày Tận Thế Huyền Bí” là một cơ hội tốt cho Phạm Đình Trúc Thu, vì blog Hơi Thở Của Vũ Trụ còn được gọi là “Trại Điên”, bất cứ ai cũng có thể vào đó xả ra những hỉ nộ ái ố của mình và mọi kiểu “điên” đều được quan sát bởi nhiều khán giả.
Ái Nữ không phải là công chúa Li-dơ trong truyện cổ An-đéc-xen, cho nên chiến thuật của Cá Thối không gây cản trở gì cho vai diễn của cô ta. Do không thích tự lượm ống bơ đeo vào mình như lão Bùi Giáng, cho nên cô ta lấy làm đắc ý với chiến dịch “PR” của Cá Thối và hình dung ra Đỉnh Cao Của Ngu, chế tác kiệt xuất của Tequila-Trẻ Trâu, trong tay cô ta đã trở thành một món “võ lâm chí bảo” mà nhiều khách giang hồ muốn giành giật.
Nhưng Cá Thối không giàu năng lực như Mèo Ainu hy vọng. Chỉ vừa mới chạm phải Chim Câu nước Áo, một nhân vật hiếu sự trong chiếu chèo Hơi Thở Của Vũ Trụ, Cá Thối đã cụt hứng và viết lời thoái thác:
“Câu chuyện của tôi với Ái Nữ đã chấm dứt. Ái Nữ thắc mắc vì sao tôi có hứng thú với blog Ái Nữ thì tôi cũng trả lời Ái Nữ là vì tôi muốn biết Nhà Gom Lá Bàng ở đâu trong cái blog này. Giờ là lúc tôi "cư xử" với cái thằng lưu manh Nhà Gom Lá Bàng, không rảnh để đọc Ái Nữ đâu”.
Nội dung comment của Cá Thối là vậy, tuy nhiên Cá Thối hành văn tùy tiện, thiếu mạch lạc và sai chính tả nên tôi đã chỉnh sửa cho đỡ rối mắt bạn đọc, các bạn có thể đọc lại lời của Phạm Đình Trúc Thu ở bản anh ấy tự soạn xem bản chỉnh sửa của tôi có đúng không.
Sau khi va chạm với Chim Câu nước Áo, Cá Thối bèn một mực phao lên rằng bạn đọc Người Hà Nội trong blog Hơi Thở Của Vũ Trụ chính là blogger Nhà Gom Lá Bàng mà chẳng cần có chứng cớ nào hết. Cư dân Blogspot có lẽ chỉ biết blogger Nhà Gom Lá Bàng chứ không biết đến nhân vật Người Hà Nội, nhưng cư dân và khách quen của Blog Tiếng Việt thì biết cả hai và khó tin nổi là họ có thể hình dung hai người ấy là một, vì thế họ sẽ xếp Cá Thối vào một trong hai loại: hoặc là cực kỳ ngu dốt, hoặc là tay lừa bịp chuyên nghiệp.
Trong chiếu chèo Hơi Thở Của Vũ Trụ thì Chúng-Tôi-Là-Một và Chúng-Ta-Là-Một, cho nên Người Hà Nội và Nhà Gom Lá Bàng Là-Một không hề vi phạm nguyên tắc gì. Một người dùng nhiều tên hoặc nhiều người dùng trùng một tên đều đã từng xảy ra ở đây. Tuy nhiên hai nhân vật này quá khác biệt nếu như không nói là trái ngược: Blogger Nhà Gom Lá Bàng luôn né tránh những cuộc cãi vã vì lo hao tổn thời gian và sức lực, trong khi bạn đọc Người Hà Nội luôn sẵn sàng giải phóng năng lượng để giải trí với những nhân vật như Cá Thối.
Tôi không có gì phải lo lắng về nhân vật Chim Câu nước Áo, vì anh ấy tỏ ra dồi dào sức lực và luôn biết cách hài hước. Nhưng với Nhà Gom Lá Bàng thì khác, anh mới nhạy cảm và dễ tổn thương làm sao.
Lá Bàng rất dễ bị tổn thương, cho nên anh cũng dễ sinh lòng thương cảm kẻ khác. Gần chỗ anh ở từng có một gã nát rượu, sinh thời gã đuổi đánh vợ thường xuyên, đến nỗi Lá Bàng cũng ngạc nhiên không hiểu tại sao chị vợ ấy vẫn còn sống. Ấy thế mà một ngày khi cái hũ rượu biết đi ấy không còn đi được nữa, anh viết entry “Chuyện anh chàng nghiện rượu đã chết…”, trong đó anh than rằng:“Ôi, đời quả là vô thường, đời quả là bể khổ vô biên!... Ôi, tất cả cái mà anh ta muốn, ông trời đều không cho anh ta, dù chỉ là một hạt bụi, và tại sao tất cả những tội lỗi của loài người đều đổ lên đầu của anh ta!” Không may cho Lá Bàng là Ái Nữ đã lướt qua entry ấy, cô ta vốn không ưa những kẻ khóc gió than mây, và vì là Kẻ Ác nên cô ta không biết thương xót, cô ta đã buông một comment lạnh lùng: “Entry này rất hay, nhưng láo! Dám đổ oan cho ông trời! Anh ta muốn rượu, thì trời cho anh ta rượu, đủ để uống cho đến tận lúc chết rồi còn gì!” Lá Bàng kiểm duyệt và đã không cho comment ấy của Ái Nữ xuất hiện, anh chỉ cho hiện lên bản copy, trong đó anh cắt biến chữ “láo” đi và thay bằng ba dấu chấm, rồi anh thanh minh rằng ông trời mà anh nhắc tới không phải là ông trời viết hoa.
Cho đến nay, chưa từng có công trình nghiên cứu của ai phân tích về chuyện ông trời viết hoa và ông trời không viết hoa của Nhà Gom Lá Bàng khác nhau như thế nào, vì anh chưa từng được biết tới như một triết gia. Việc Cá Thối lu loa lên rằng Nhà Gom Lá Bàng là “triết gia dỏm” có thể là vội vã, trong sự vội vã đó ngầm báo hiệu nguy cơ có nhiều người sẽ xem Nhà Gom Lá Bàng như một nhà triết học. Chẳng phải có người đã giật mình với bài viết “Việt Nam không có triết gia” của anh đó sao?
Mèo Ainu vốn lười và dốt, nó không biết tên các triết gia cũng như các triết thuyết của họ, với nó thì dù có các nhà triết học hay không cũng không làm vũ trụ sứt mẻ gì. Trong trường học của Thượng Đế, khi nhắc đến triết học, Ngài chỉ dạy nó duy nhất một chữ “BIẾN”. Theo đó thì có thể xem Nhà Gom Lá Bàng như một triết gia, vì anh đang muốn biến mất: Anh muốn chết. Bi kịch của anh chính là bi kịch của anh chàng nghiện rượu, trong đó các thứ rượu từng uống anh là các môn triết học đông tây kim cổ, giờ thì anh muốn uống loại rượu anh xem là cuối cùng: cái chết. Tiếc thay, nhiều khả năng là cái chết sẽ uống anh mà không để cho anh uống nó.
Trong câu chuyện cổ tích về nước sống và nước chết, nếu một người bị chết vì nhiều vết thương, những vết thương ấy sẽ liền khi được nước chết vẩy lên, rồi sau đó khi được vẩy tiếp nước sống, người ấy sẽ sống lại. Nhà Gom Lá Bàng muốn cái chết sẽ chữa lành những vết thương, những bi kịch mà anh vẫn thường kể trong blog. Nhưng rồi anh sẽ chết vì những vết thương hay chết nhờ “nước chết”? Và “nước sống” của anh là gì? Hành trình của Nhà Gom Lá Bàng không dễ dàng, anh đang đi đến ngõ cụt của các triết gia từ mấy trăm năm trước. Anh có thoát được bế tắc không hay cuối cùng vẫn chỉ là kẻ sống dở chết dở?
Câu chuyện của Nhà Gom Lá Bàng có vẻ không ngắn, chúng ta sẽ gặp lại anh ở những entry khác trong một nhân vật có tên gọi khác.


*
* *
Gần đây đã xảy ra những chuyện sôi nổi. Trong khi Mèo Ainu đang ra sức giả vờ chăm chỉ bằng cách vặn những cái nút cho sản phẩm của một công ty còn chưa đăng ký nhãn hiệu thì trên mạng Facebook sục sôi vì một nhân vật “cá thối” khác. Chuyện nảy sinh chính từ bản dịch bài “Cá Thối” của Phạm Nguyên Trường.
Sau khi chia sẻ bản dịch bài viết “Cá Thối” của Victor Volsky trên Facebook, dịch giả Phạm Nguyên Trường được một số người hỏi rằng có phải ông ám chỉ Thiên Lương là “cá thối” không, đồng thời ông bị Thiên Lương unfriend.
Thiên Lương là nhân vật được Leonvu Quant nhắc tới trong “Độc ngã luận: Lolita và những ngày tháng Tư”. Lần này, với sự ủng hộ ra mặt của Phạm Nguyên Trường, Leonvu Quant viết hẳn về Thiên Lương trong một note có tiêu đề: “Về một gã mất dạy: vừa ăn cắp vừa la làng!”
Khoan nói đến chuyện ăn cắp, nhưng dùng từ “la làng” thì đúng. Chỉ với duy nhất một cuốn sách dịch là tác phẩm “Lolita”, Thiên Lương cứ thế nhè vào Dương Tường mà chê bai chửi rủa, kèm theo chửi tất tần tật làng dịch thuật cùng giới “nhiều chữ” trong nước. Dương Tường là dịch giả đã dịch “Lolita” trước đó, và nghe nói được người ta xếp vào làng cây đa cây đề với khá nhiều tác phẩm dịch. Việc Thiên Lương đưa ra một bản dịch khác tốt hơn kèm theo gọi công trình của Dương Tường là một “thảm họa dịch thuật” đã bỏ bom vào dư luận. Một điều đáng nói là ngoài Gấu Dở Hơi ra thì chưa từng có ai nhận là được nhìn thấy Thiên Lương cả, anh ta chỉ hiện ra bằng một tài khoản Facebook khai rằng đang sống ở nước Anh.
Gấu Dở Hơi thì nhiều người biết, vì Gấu cầm chịch diễn đàn Thanh Niên Xa Mẹ nghe nói rất sôi nổi một thời, và vì Gấu làm phiên dịch cho các chính khách, các nguyên thủ. Như mới đây thôi, Gấu phiên dịch cho tổng thống Mỹ Obama trong cuộc viếng thăm của ngài Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, một cuộc gặp lịch sử được người Việt Nam dán mắt theo dõi vào ngày 07-7-2015 vừa qua, và họ che giấu bớt nỗi vui mừng bằng việc phàn nàn rằng người Mỹ lẩy Kiều rất có duyên, trong khi lãnh đạo của Việt Nam thì không khoe được chút hiểu biết nào về văn hóa Mỹ.
Gấu Dở Hơi đã “chống lưng” cho Thiên Lương trong việc làm om sòm làng dịch thuật suốt ba năm qua, đòi hỏi chất lượng dịch văn chương phải được cải thiện. Và từ việc gây được sự chú ý trên mạng xã hội, Thiên Lương đã từ phê bình dịch thuật đi đến phê bình tổng hợp, đặc biệt chĩa mũi dùi xỉa xói vào những cái mà anh ta cho là ngây thơ dốt nát của những người đấu tranh dân chủ ở Việt Nam. Vì thế nhiều người nghi ngờ Thiên Lương là dư luận viên cấp cao. “Dư luận viên” là một từ mới có lẽ được đẻ ra trên mạng Facebook, dùng để chỉ những người lên mạng phát biểu với chủ ý bảo vệ chế độ chính trị hiện thời.
Còn Phạm Nguyên Trường là một dịch giả cần mẫn, ông chú ý dịch những bài viết có đề tài chính trị xã hội phân tích tình huống của các quốc gia trong lịch sử mà khi đọc người ta dễ liên tưởng đến hoàn cảnh của nước Việt hiện tại. Các tác phẩm dịch đã xuất bản của ông có những cái tên như thế này: “Đường về nô lệ”, “Chế độ dân chủ: Nhà nước và xã hội”, “Chủ nghĩa tự do truyền thống”, “Các mô hình quản lý nhà nước hiện đại”… Năm 2013 ông nhận được giải dịch thuật của quỹ văn hóa Phan Châu Trinh.
Mèo Ainu không nhận ra là bài viết “Cá thối” ám chỉ Thiên Lương, vì đây vẫn là đề tài quen thuộc trong các tác phẩm dịch của Phạm Nguyên Trường. Mặc dù thế, Thiên Lương vẫn unfriend Phạm Nguyên Trường mà chẳng có lý do nào, giống như đã unfriend Mèo Ainu sau khi nó “like” và “share” bài viết “Độc ngã luận” của Leonvu Quant. Mèo Ainu không phiền lòng gì ngoài chuyện nó chưa kịp báo cho Thiên Lương biết rằng trong tiểu thuyết anh ta mang tên Khỉ Điên, dựa vào lời phát biểu của anh ta trên Facebook: “Dịch giả là con khỉ bắt chước nhà văn”. Nó nghĩ anh ta điên như thế cũng tốt, vì thiếu những kẻ như vậy thì thế giới này bớt hẳn đi sự phong phú.
Không giống như Mèo Ainu thích chuyện phiền toái, Phạm Nguyên Trường thuộc mẫu người đứng đắn và nghiêm túc, hẳn là ông không có kinh nghiệm chơi với những kẻ điên kiểu như Thiên Lương. Khỉ Điên đã thành công trong việc làm cho ông phát cáu. Sau khi bài viết “Về một gã mất dạy” của Leonvu Quant đăng lên, họ réo gọi Gấu Dở Hơi vào cuộc, và Gấu Dở Hơi với phong cách khệnh khạng kẻ cả đặc trưng của loài gấu, đã thành công trong việc làm cho vị học giả đáng kính này phải cáu thêm nữa.
Khi nghe Phạm Nguyên Trường phàn nàn về Khỉ Điên, Gấu Dở Hơi thản nhiên nói: "Vâng, xin đồng ý với chú ạ. Tay đó cháu quen đã nhiều năm ở ngoài đời, tính tình rất khó ưa, khó chơi, nói chung đểu". Dĩ nhiên đó chỉ là câu nói kiểu đùa cợt của “Trung tá Anh Gấu Phạm vinh quang muôn năm” (Gấu Dở Hơi vẫn thường xưng giễu trên Facebook như thế), nhưng Phạm Nguyên Trường vin luôn vào đó để nói: “Phải chăng nick Thiên Lương đã không còn tác dụng và bị vất đi, chẳng khác gì Anh Phạm vất cái xi-líp rách và bẩn của vợ mình vào sọt rác mà không cần giặt?”
Phạm Nguyên Trường không biết đùa kiểu như Gấu Dở Hơi, ông nói vòng nói vèo để ám chỉ rằng Thiên Lương chỉ là một cái nick trên Facebook do Gấu Dở Hơi tạo ra để diễn kịch. Nhiều người vẫn khó chịu về chuyện Khỉ Điên cứ diễn vai điên trên Facebook mà không chịu lộ diện cho người ta biết mình là ai.
Tạm xếp những tác phẩm dịch của Phạm Nguyên Trường sang một bên, chỉ cần xem những status trên Facebook của ông, không khó gì để nhận ra rằng ông ủng hộ những người đấu tranh dân chủ, đòi thay đổi chế độ chính trị hiện hành. Nhưng khốn nỗi, rất khó để nhận ra đường lối đấu tranh của những người đòi quyền dân chủ hiện tại. Như Phạm Nguyên Trường, với cách tranh luận thiếu chặt chẽ trên Facebook, có thể thấy ông là một người nhiệt thành, nhưng không phải là một nhà chính trị.
Leonvu Quant càng không phải là nhà chính trị, chẳng qua anh như nhiều người khó chịu với những màn chửi rủa của Khỉ Điên, anh muốn bảo vệ cho “duy mĩ”. Và cũng như nhiều người, Leonvu Quant muốn chính trị của Việt Nam thay đổi. Vì thế chuyện anh có thiện cảm và bênh vực những người như Phạm Nguyên Trường rất dễ hiểu. Anh cho rằng Thiên Lương là một dư luận viên đã được sự chỉ đạo.
Cuống cuồng. Nháo nhào. Một chiếc xe mất phanh. Một con thuyền sắp đắm. Đó là không khí mà những người mất tỉnh táo có thể cảm nhận thấy trên mạng xã hội giai đoạn này.
Những người tỉnh táo hình như đều im lặng, hoặc họ cũng giả vờ mất tỉnh táo. Tỉnh táo là một thái độ vô duyên trên Facebook Việt. Người ta muốn điên. Ngày Quốc khánh 2 – 9, người ta điên lên vì chuyện một cô sinh viên xinh đẹp đeo lon trung tá trong khối diễu binh. Một status được viết bằng những từ toàn dấu sắc với phong cách hài tếu tả lại quốc khánh năm xưa cũng được viết vào ngày điên ấy, và đến ngày 4 – 9, tác giả của status này, Đỗ Văn Hùng, bị thu thẻ nhà báo và xử lý miễn nhiệm chức vụ Phó Tổng Thư ký tòa soạn Báo điện tử Thanh Niên.
Ngài Cú Thông Thái, một tay trùm quản lý truyền thông, là kẻ hiếm hoi đã tỏ ra tỉnh táo trước sự kiện về nhân sự của Báo Thanh Niên. Ngài ta nói: “Sự việc của anh Đỗ Hùng chỉ để thấy không có một thoả thuận giữa các tờ báo với phóng viên của mình về hành xử trên mạng xã hội. Và theo tôi nên có một thoả thuận như vậy”. Để chứng minh mình là kẻ hiểu việc, Ngài Cú Thông Thái “khoe” thêm: “Có lẽ nhiều bạn không biết, một trong những sản phẩm bán chạy nhất của T&A Ogilvy cho các doanh nghiệp là "Bộ Quy tắc Ứng xử của Nhân viên trên mạng xã hội”. Sau màn “khoe khoang” ấy, lập tức Ngài Cú Thông Thái bị nhiều kẻ chửi cho thậm tệ, họ cho rằng ngài ta tranh thủ lúc người khác gặp hoạn nạn để bán hàng.
Người ta thích kẻ điên. Điên như Đội trưởng Đội Nỏ Thần ấy.
Đỗ Xuân Thọ là tiến sĩ cơ học ứng dụng, đó là yếu tố hợp lý trong việc ông chế “nỏ thần”. Hình cover trên Facebook của ông có mặt trời mười bốn tia giống như hình trên mặt trống đồng Ngọc Lũ, giữa mặt trời ấy có ba chữ “Tâm Vũ Trụ”, đó là tên học thuyết của ông. Còn tên blog của ông là “Sóng Ý Thức”. Cái “lẫy nỏ” mà ông sáng chế mang ký hiệu BLSYT tức là “Bộ Lọc Sóng Ý Thức”. Ông Thọ dùng Nỏ Thần để bắn ai? Cái đích là “tứ trụ triều đình” mang tên Sang-Trọng-Hùng-Dũng. Tên của bốn ông lớn vào thời điểm hiện tại: chủ tịch nước, tổng bí thư, chủ tịch quốc hội, thủ tướng. Thật tình cờ, tên của bốn vị lãnh đạo hợp thành những tính từ mà người Việt Nam vô cùng ưa chuộng, họ liên tục nhắc đến bốn từ này. Vô tình, bốn chữ ấy trở thành bia cho Đội trưởng Đội Nỏ Thần bắn. Ông tiến sĩ điên chống cộng một cách điên cuồng thông qua những status điên, những entry điên. Nếu không phải người ta xem ông như một người điên thì hẳn ông đã bị bỏ tù như những nhà bất đồng chính kiến. Nhưng hẳn ông cũng đã thuyết phục được nhiều người là ông không điên, nếu không thì ông đã bị tống vào trại tâm thần.
Tôi tin Đỗ Xuân Thọ điên thật. Điên vì bế tắc. Mặc dù tuyên bố đã dùng toán học chứng minh được Tâm Vũ Trụ, nhưng ông vẫn chưa đến được nơi ấy, cho nên Tâm Vũ Trụ mới chỉ được ông trình diễn như một học thuyết. Status cuối cùng của ông trên Facebook vào lúc 23h10’ ngày 04-02-2015 là bốn câu thơ sau:
Uống rượu thâu đêm nghĩ chuyện đời
Cái gì là Thọ, nghĩ tả tơi
Cái gì là của Tâm Vũ Trụ
Cái gì là của Việt Nam tôi?
Ông qua đời ngay sau đêm ấy. Friendlist của ông rất đông những người nổi tiếng trong giới văn nghệ sĩ và khoa học. Không ai unfriend ông.


*
Việt Nam có cái gì chung với Tâm Vũ Trụ không? Tôi không điên kiểu ông Thọ nên đã không đưa ra câu hỏi ấy cho một nhà nghiên cứu Đông Nam Á của một trường đại học ở châu Âu khi người ấy đến thăm tôi vào cuối tháng Chín.
Ở chương trước tôi đã nói rằng tôi không gần với các học giả. Người ấy không đến thăm tôi như một học giả tìm đến đối tượng mà họ nghiên cứu. Tôi không phải là Đông Nam Á.
Mặc dù người ấy chủ động hẹn trước, một cuộc hẹn được sắp xếp từ trước khi người ấy bay sang Việt Nam, nhưng tôi nghĩ người ấy không hề biết họ gặp tôi để làm gì cả. Chưa từng có ai biết vì sao họ gặp tôi. Tôi cũng thế.
Nhưng tôi biết người ấy xuất hiện cùng với luồng gió lạ, một năng lực siêu hình làm cho đêm Sài Gòn bừng lên những rung động mới. Gió Đông đã nổi. Đó là một nhà thơ.
Chúng tôi gặp nhau trong quán cà phê Wan-Ko-Fi. Uống trà. Do không hề có những trao đổi về công việc, cho nên khi người ấy đi khỏi thì tôi quên hết những gì chúng tôi đã nói. Nhân vật ấy huyền bí như tiểu thuyết này. Điều duy nhất tôi biết là cách mà người ấy tìm ra tôi. Đường link dẫn tới chương “Phượng Hoàng” trên Blog Việt đã hiện ra trên timeline của Leonvu Quant vào ngày Mười Ba tháng Sáu khi tôi báo cho anh biết anh đã trở thành nhân vật trong tiểu thuyết. Và tôi thấy người ấy để lại một comment:
“breathy and high
the sixth interlude
like arms wide to the sky”.


*
* *
Sau hôm nhà thơ Gió Đông xuất hiện, tôi gọi điện cho Mohammed Hamdan Edan Al-lssawi. Gió Đông đến từ châu Âu, nơi đang rối ren với việc tiếp nhận những dòng người tị nạn. Chiến sự ở Trung Đông quá dai dẳng và việc gì phải đến thì đã đến, rồi sẽ đến.
Tôi chưa tìm được việc cho Mohammed ở Việt Nam, nhưng anh đến được Baghdad và đã tiếp tục công việc của một giảng viên đại học. Cách đây một tháng tôi hỏi anh: “Ở đó có an toàn không?” Câu trả lời: “Tạm thời an toàn”.
Lần này thì anh khiến tôi phát sốt khi không phát tín hiệu đáp lại. Khi tôi đã gọi tên và cầu nguyện cho ai thì tức là sự an nguy của họ liên quan mật thiết đến tôi. Nhưng nỗi lo của tôi về anh chỉ là chuyện tâm lý. Tôi biết linh hồn anh mạnh mẽ. Có lẽ anh mới là người lo cho tôi.
Chỉ là máy của Mohammed hết tiền. Anh nói chỗ anh an toàn, nhưng công việc của anh lại đòi hỏi anh phải đi vào nơi nguy hiểm. Nghe được thông tin ấy, tôi cảm thấy bình an. “Nguy hiểm” đối với chúng tôi nhiều khi chỉ là một từ ngữ.


*
Đêm ngày 05-10 vừa rồi, Gấu Dở Hơi thở phào khi tạm thời thoát khỏi sự căng thẳng của “nàng Tề Phi Phi”. Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã đàm phán thành công tại Atlanta.
Cộng đồng mạng lại được một phen rộ lên những lời hoan hỉ và chế giễu. Cả lo lắng nữa. Cho nước Việt.
Ngành may không phải là đối tượng của những nỗi băn khoăn. Nữ diễn viên Hồng Ánh lại xuất hiện duyên dáng và rạng rỡ trong bộ sưu tập thời trang mới của một nhà thiết kế. Nhưng phu quân của cô, ông Nguyễn Thanh Sơn, tổng giám đốc T&A Ogilvy, thì lo ngại cho những người nông dân khi hiệp định TPP được thi hành. Chẳng nhiều người còn lạ về một chuyện lạ rằng xuất khẩu gạo của Việt Nam vốn là một thành tích được tự hào lâu nay trên mặt các báo chính thống, lúc nào cũng nhất nhì thế giới, nhưng thế giới lại không hề được biết đến thương hiệu “gạo Việt”.
Nàng Tề Phi Phi là một người đẹp hấp dẫn nhưng độc ác. Một đối tượng khiêu khích những kẻ anh hùng.
Quần hùng sẽ họp nhau vào ngày 14-10 sắp tới, với hơn năm trăm doanh nghiệp, tại diễn đàn Vietnam Brand Matters do học viện SAGE tổ chức. Thương hiệu Việt Nam. Thương hiệu dẫn đầu. Đó là những gì các diễn giả sẽ nói.


*

(còn nữa)

Được đăng bởi Ái Nữ vào lúc 21:48


Nhãn: Tiểu thuyết "Ngày Tận Thế Huyền Bí"