STK Phạm Đình Trúc Thu 711ab2332746 Vietinbank Tây ninh
" Cả cuộc đời ba không có gì để lại cho các con ngoài số vốn kiến thức mà ba mẹ tảo tần nuôi các con ăn học.Mong các con trở thành những người hữu ích cho xã hội" ( trích từ TT "Vững Niềm Tin")
Chủ Nhật, 17 tháng 7, 2016
ĐỜI SỐNG HIỆN ĐẠI: INTERNET VÀ CÁI GIÁ ĐẮT PHẢI TRẢ
Nhìn sâu hơn thì Internet đặt ra nhiều sự đánh đổi: bận rộn hơn nhưng kém sâu sắc đi, giao tiếp rộng rãi thêm song cũng hời hợt hơn, nhận nhiều thông tin nhưng cũng bị “giấu” nhiều thông tin. Sống trong thời đại Internet quả đem lại cho ta nhiều vấn đề cần suy nghĩ.
Trong đời sống hiện đại, kết nối với Internet hầu như là một nhu cầu “không thể thiếu” đối với ngày càng nhiều người. Chúng ta vào Internet vì công việc, vì muốn tìm kiếm thông tin, nhằm thư giản, hoặc để “sinh hoạt xã hội” (chăm sóc Facebook, viết blog). Những công cụ như máy tính điện tử, điện thoại khôn ngoan… quả có giúp ta tăng gia năng suất trong việc làm, liên lạc với nhau nhanh chóng và dễ dàng hơn, và nhiều việc quan trọng khác nữa. Tuy nhiên, cùng với các lợi ích là một số “mặt trái” của Internet: những trang web dâm ô, xách động bạo lực, nhiều thông tin sai, không thể kiểm chứng, hoặc những đả kích, vu khống cá nhân…
Thêm bận rộn nhưng giảm chiều sâu
Từ vài thập niên qua, những phương tiện “công nghệ số” (máy tính điện tử, điện thoại khôn ngoan…) đã cho chúng ta một cách mới, vô cùng mạnh mẽ, để theo đuổi “tính bận rộn” của mình. Chúng thường được quảng cáo như giải pháp cho cuộc sống đầy “stress” của xã hội hiện đại.
Đắm chìm trong thế giới Internet, chúng ta có thể quan sát “đám đông”, nhưng sự quan sát ấy không đem cho chúng ta “minh triết” (dùng chữ của một nhà nghiên cứu), nó cho ta sự “khôn lanh”, biết tin này, chuyện nọ… song đó không phải là minh triết sâu sắc. Sự sâu sắc làm giàu thêm liên hệ của chúng ta với đồng loại, cung cấp chất liệu và sự viên mãn cho đời sống. Chính nó làm phong phú hơn mọi hành động của chúng ta.
Hiển nhiên, “bận rộn” và “sâu sắc” không luôn luôn là xung khắc. Nhiều lúc chúng ta có thể nhanh nhẹn quay từ việc này sang việc nọ, nhưng tập trung hoàn toàn vào công việc trước mắt. Chẳng hạn một bác sĩ giải phẩu mỗi ngày có thể mổ từ ca này sang ca khác, song trong ca nào thì ông cũng tập trung chú ý 100% . “Bận rộn” trên “không gian số” thì khác sự bận rộn của một bác sĩ như thế. Từ màn hình, hàng chục công việc vẫy gọi chúng ta: nào là thư điện tử, nào là bài đang viết, biểu đồ đang xem, bài báo đang đọc, một trận bóng đá trực tuyến, v.v.. Như một đứa trẻ chơi lò cò, chúng ta nhảy từ việc này sang việc nọ. “Công nghệ số” làm tăng năng suất, nhưng chính nó là trở ngại cho sự tập trung liên tục ̶ một sự tập trung cần thiết cho những phát minh cơ bản, thật có bề sâu. Như nhà bình luận Mỹ William Powers[1] nhận xét: Sự kết nối qua Internet chính là kẻ thù của sự sâu sắc.
Với thư điện tử, chúng ta có thể liên lạc với bạn bè, thân quyến thường hơn, song hầu hết những “thư” này ngắn hơn, vội hơn, so với thư viết tay (hoặc đánh máy) ngày xưa. Xu hướng này rất rõ rệt trong giới trẻ: Họ ngày càng ít dùng thư điện tử mà chuyển sang nhắn tin qua điện thoại (texting). Đàng khác, “đối thoại” trên Internet là đối thoại qua ngôn ngữ và hình ảnh… song lắm khi một cái nhìn trong im lặng lại mang nhiều ý nghĩa hơn.
Chúng ta đang dần dần mất đi một giá trị vô cùng to lớn, một lối nghĩ suy, một cách trải nghiệm thời gian. Ấy là chiều sâu. Chiều sâu của tư tưởng và cảm nhận, chiều sâu trong hành động, và nhất là chiều sâu trong liên hệ giữa chúng ta. Bởi lẽ một cuộc sống viên mãn không thể thiếu chiều sâu, mất chiều sâu là một mất mát rất lớn.
Kết nối rộng rãi nhưng mong manh
Nếu bạn có một điện thoại di động, hoặc một máy tính nối kết với Internet, một địa chỉ email, thì bạn có thể tiếp xúc với hàng triệu cá nhân, tổ chức, và ngược lại, hàng triệu cá nhân, tổ chức có thể tiếp xúc với bạn. Hiện tượng này cho nhiều người ấn tượng là xã hội, thậm chí cả nhân loại, đang kết nối chặt chẽ hơn, hiểu biết nhau hơn. Có thật thế không?
Mark Granovetter (một nhà xã hội học người Mỹ) phân biệt hai loại liên hệ trong xã hội: “liên hệ mạnh” và “liên hệ yếu”. Những liên hệ mạnh là những liên hệ gia đình, bạn thân, xóm giềng gần gũi, vững bền, khó cắt, còn những liên hệ yếu là những liên hệ xã giao ngoài mặt, phiến diện, cắt bỏ dễ dàng. Theo Granovetter, chính những “liên hệ mạnh” mới là căn bản cho “vốn xã hội”, một thành tố quan trọng cho phát triển và tăng trưởng. Nhìn qua cách phân loại này, Malcolm Gladwell (tác giả của nhiều sách bán chạy nhất ở Mỹ) cho rằng Internet có làm dày đặc thêm liên hệ, nhưng đó là những liên hệ yếu, không phải mạnh. Những liên hệ yếu chẳng phải là hoàn toàn vô ích, nhưng chúng chỉ hữu ích cho những thư giản hời hợt, không thể được dựa vào để động viên, phối hợp để thực hiện những công tác đòi hỏi hi sinh và kiên trì. Một xã hội gắn kết với nhau bằng những liên hệ yếu là một xã hội không nhiều đoàn kết, nhất là những đoàn kết để hi sinh lâu dài vì sự nghiệp chung.
Một đặc tính nữa của những liên kết dựa trên Internet: Càng chằng chịt liên kết với người khác, chúng ta càng hướng ngoại (trái ngược với hướng về nội tâm của chính chúng ta). Chúng ta liên lạc thường hơn qua Internet, có những “bạn” trên Facebook mà ta không biết tên thật, sống ở đâu, chưa từng gặp mặt ngoài đời. Nhiều người bỏ nhiều thời giờ “chăm sóc” trang Facebook của mình hơn là tiếp xúc với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đang sống ngay bên cạnh. Khi sự liên lạc với người ở một châu lục khác cũng dễ dàng như với người sống bên cạnh thì sự cận kề (không gian hoặc huyết thống) mất đi nhiều ý nghĩa. Chẳng những cuộc sống nội tâm sẽ bị tổn hại, những liên hệ với những người gần gũi ta cũng sẽ bị tổn hại. Trong thế giới Internet, chúng ta có nhiều người quen nhưng ít người thân.
Tính “hướng ngoại” còn ảnh hưởng đến “thang giá trị” mà chúng ta dùng để tự đánh giá: những người có Facebook, có blog, thường tự đáng giá bằng con số “bạn” mà mình có trên Facebook, số người đến xem blog của mình, và số “comment”.
Cũng trong chiều hướng này, Evgeny Morozov[2] cho rằng toàn cầu hóa sẽ làm loãng đi sự quan tâm của trí thức đến những vấn đề của quốc gia họ. Một trí thức thượng thặng của Nga, Trung Quốc, Brazil… chẳng hạn, thường “thân thiết”, trao đổi, cộng tác với đồng nghiệp ờ các đại học, các trung tâm nghiên cứu, ở London, New York, Cambridge, Berkeley.. hơn là với trí thức ở chính quê hương của mình.
Lọc lừa và nặc danh
Oái oăm là trong số những người chỉ trích Internet mạnh mẽ nhất lại là những người đã có những đóng góp nền tảng cho sự phát triển của “không gian ảo”. Hai tác giả nổi bật là Eli Pariser[3] và Jaron Lanier.[4]
Theo Eli Pariser (cây bút chủ lực của tạp chí Wired chuyên về công nghệ số), những công cụ tìm kiếm (như Google) mà ai cũng cho là cực kỳ hữu ích để mở mang kiến thức, lại có tác dụng giam hãm người sử dụng trong một thứ “bong bóng” (chữ của Pariser) vô hình. Ông cho biết, khi bạn “Google” một đề tài nào đó thì Google sẽ căn cứ vào sở thích của bạn (mà Google suy đoán qua những tìm kiếm trước đây của bạn) để hiển thị kết quả, và theo thứ tự mà Google đoán là phù hợp với bạn.
Ví dụ: nếu bạn là một người Mỹ có khuynh hướng chính trị bảo thủ (căn cứ vào những bài, những thông tin mà bạn đã tìm qua Google trước đây) thì Google sẽ hiển thị cho riêng bạn những bài, tin, viết theo quan điểm bảo thủ lên đầu kết quả tìm kiếm. Như thế, càng ngày bạn càng chìm sâu trong thế giới của những người bảo thủ: đọc của nhau, mà không được biết gì về các quan điểm khác.[5] Tất nhiên, tình trạng y hệt cũng xảy ra cho những người có tư duy “tiến bộ” (hoặc một chân dung sở thích nào đó mà Google “đoán”, với một công thức bí mật mà công ty này thường xuyên điều chỉnh).
Jaron Lanier, một người tiên phong khác trong ngành “thực tế ảo” (virtual reality) còn mạnh mẽ chỉ trích Internet hơn cả Eli Pariser Ông nói cách giật gân: Facebook, Google là những “công ty gián điệp” (theo nghĩa bóng) bởi vì mô hình kinh doanh của họ hoàn toàn dựa vào việc thu thập, sắp xếp, đúc kết, rồi bán những thông tin về mọi mặt của cả tỷ người khắp nơi trên thế giới[6]! Lanier vạch ra một tệ nạn nữa của Internet, đó là những phản hồi (“comment”) nặc danh. Vì thế, đi xa hơn Pariser, Lanier cho rằng Internet còn là một “công cụ khủng bố”. Một tác giả xuất hiện trên Internet là lập tức bị một đám đông nặc danh ném đá, chê bai! Lanier phát hiện một mâu thuẫn nội tại của Internet: nó đe doạ sự tư riêng (thông tin – đúng hay sai – về đời tư, quá khứ của mỗi người đều có thể bị ai đó tung lên Internet) bởi chính tính nặc danh của nó.
Thay lời kết
Không ích lợi gì để đặt câu hỏi: Vậy thì Internet là tốt hay xấu cho đời sống chúng ta? Nó đã hiện hữu, xu hướng “số hoá” của mọi sinh hoạt là không thể cưỡng. Cũng không thể kết luận rõ ràng rằng “thế giới ảo” là tốt hay xấu: nó có cả hai mặt, vừa tăng năng suất trong công việc, vừa biến đổi mọi hoạt động của chúng ta. Điều quan trọng mà chúng ta có thể làm được là tìm sự cân bằng giữa “đời sống ảo” (trên Internet) và “đời sống thật”. Chúng ta không nên quên những người thân, bạn bè, sống chung quanh ta, chúng ta cần dành cho mình những “khoảng lặng”, cố gắng đi vào chiều sâu trong suy nghĩ, trong cảm giác, trong hành động. “Tiếp cận” thông tin, dù ngày càng phong phú, chẳng bao giờ là đồng nghĩa với minh triết và trải nghiệm.
Về phía những người có trách nhiệm lãnh đạo (nói chung, không chỉ là nhà nước), Morozov[7]đặt ra một danh từ mới “không tưởng không gian ảo” (cyber-utopianism) để gán cho tư duy xem Internet là tâm điểm. Đối với những người có tư duy này, mọi việc đều xoay quanh Internet, công nghệ Internet (và tiềm năng của nó) là tâm điểm mọi hoạt động ở bất cứ nơi nào, bất kể môi trường xã hội và lịch sử ra sao. Đó là một lỗi lầm cần tránh.
———————————————————-
Chú thích:
[1] William Powers, 2010, Hamlet’s BlackBerry: Building a Good Life in the Digital Age, New York: Harper.
[2] Evgeny Morozov, 2011, Tne Net Delusion: The Dark Side of Internet Freedom, New York: PublicAffairs
[3] Eli Pariser, 2011, The Filter Bubble: What the Intertnet is Hiding from You, New York: Penguin.
[4] Jaron Lanier, 2011, You Are Not a Gadget: A Manifesto, New York: Vintage. Xem thêm: Ron Rosenbaum, 2013, “What Turned Jaron Lanier Against the Web?”, Smithsonian Magazine, tháng giêng.
[5] Đây cũng là nhược điểm “chết người” của phe bảo thủ ủng hộ Mitt Romney trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vừa qua. Dự đoán của họ hoàn toàn sai lầm vì họ chỉ đọc, chỉ lấy tin từ những nhà báo, nhà bình luận bảo thủ như họ.
[6] Không chỉ những người có tài khoản với họ (kể cả Gmail) nhưng bất cứ ai đã sử dụng Google hoặc được Facebook của người nào đó nói đến
[7] Sách đã dẫn
Theo THỜI BÁO KINH TẾ SÀI GÒN
Trừ Đi
Thơ Chế Lan viên
Sau này anh đọc thơ tôi nên nhớ
Có phải tôi viết đâu! Một nửa
Cái cần đưa vào thơ, tôi đã giết rồi
Giết một tiếng đau – giết một tiếng cười
Giết một kỷ niệm – giết một ước mơ – tôi giết
Cái cánh sắp bay – trước khi tôi viết
Tôi giết bão ngoài khơi cho được yên ổn trên bờ
Và giết luôn mặt trời lên trên biển – Giết mưa
Và giết cả cỏ trong mưa luôn thể
Cho nên câu thơ tôi gầy còm như thế
Tôi viết bằng xương thôi, không có thịt của mình
Và thơ này rơi đến tay anh
Anh bảo đấy là tôi.
Không phải!
Nhưng cũng chính là tôi – Người có lỗi
Đã phải giết đi bao nhiêu cái
Có khi không có tội như mình
Thứ Sáu, 15 tháng 7, 2016
BÀI THƠ TRƯỚC LÚC CHIA TAY
Tạm biệt em
Tôi về miền trung những ngày giáp tết
Tháng giêng ơi lạnh buổi đông tàn
Qua Bến Cát
Tình em trả lại
Phố phường nào? Nỡ đánh mất em tôi
Rồi những chiều những tháng dần trôi
Em còn nhớ mặt hồ trăng vỡ
Công viên buồn…
Tàn phai một nửa
Em chờ anh tượng đá không lời
Gió mặt hồ đùa nhẹ tóc mai
Từng sợi tóc rong rêu màu tóc bạc
Tôi đau đớn nhìn em già trước tuổi
Một ngày kia mộng mị…hóa xuân thì
Đêm nhung nhớ
Gọi tình trong tiếng nấc
Trời lập đông, lạnh lắm nghe em
Đừng dậy sớm kẻo sương rơi trên tóc
Mắt môi mềm thắm lạnh lúc xa anh
Bên ghế đá công viên
“Những hố hầm” qua lại
Hết đêm nay…
Tôi đã mất em rồi
Em có nghĩ suy những gì tôi nói
Hay bỏ trôi đi theo đám lục bình
Em có vứt, có chôn cũng tìm nơi kín đáo
Đừng để tôi… tủi phận tình người
Nếu lỡ thương một viên đá trọ
Trao cho nhau tình mọn cuối ngày
Đồi trinh nữ một lần khép mặt
Khách si tình nắng quái một chiều hôm
Xin hãy để cho tôi
Đi tìm dĩ vãng
Dệt lại trăm năm
Hạnh ngộ một lần
Một ý thơ mà em đã viết
Hai chữ “phong tình” sao quá chua cay
Con tim khát ..mơ về dòng sông mát
Nhưng ngờ đâu
Em
Khuấy đục mất rồi
Người dưng ơi
Hãy chia dùm tôi trái đắng
Ai mua tôi bán phứt đi rồi
Chỉ giữ lại một bài thơ vừa đủ
Đốt trong tim
Soi bóng một nguòi
Có lời thơ làm em không thích
Khi ngôn từ chối bỏ ngoài tai
Em cố quên
Nào em quên được
Tình dở dang
Theo sắc tím chân cầu
Khi chia tay muôn trùng thương nhớ
Phút giây nào
Ngồi lại bên nhau
Một nụ hôn tôi vay người tình cũ
Khổ đau dột nát trắng mái đầu
Kỷ niệm nào nhớ mãi về nhau
Một tiếng nói lời thương không có
Giọt nước mắt tan theo chiều quá độ
Bước thấp cao chưa kịp đợi chờ
Anh về miền trung
Bốn mùa sóng gió
Lạnh ngoài trời
Lạnh cả trong tim
Nhìn sân trước một cành mai đã úa
Sau nhà thân chuối đổ từ hôm
Em ở thành đô đông người qua lại
Giấc ngủ không yên cứ mãi chập chờn
Khi bệnh cũ lúc nào tái phát
Gọi cho anh một tiếng không nào?
Em hãy ăn nhiều hơn một tí
Ngủ mềm, mơ giấc ngủ thần tiên
Căn phòng trôi theo triền ký ức
Xem như anh
Đang ..đối diện bên này
Mắt của em mỗi ngày một kém
Khi qua đường phải cẩn thận trước sau
Trong đêm …ai dìu em bước
Hãy giúp tôi giữ vững chân nàng
Em đau đầu
Xác thân gục ngã
Nhà vắng người
Người đó có không em
Người đàn bà “que diêm” của tôi ơi
Sao vẫn hanh khô cả ngày cả tháng
Đừng giận
Hờn khi tôi lầm lỡ
Đừng dửng dưng khi ánh mắt tôi buồn
Tôi đi tìm lời yêu từng giây từng phút
Mà em khóa kỹ mất rồi
Tôi muốn mà… em không nói
Cứ lặng im… em …cứ lặng im
Anh muốn hôn lên môi em
Bằng tình yêu chiếc lá
Anh muốn ôm em
Bằng bàn tay xám xịt… mười năm
Khi bàn tay không còn hơi ấm
Khi con tim cũng đã rụi tàn…
Em đã tặng cho ai ngày ấy
Để bây giờ bông bóng vỡ tan
Rót ly rượu mừng em một tuổi
Nghe đắng cay năm tới vọng về
Ly thứ hai anh giận anh tệ lắm
Sao không còn da diết nhớ thương em.
LÊ VĂN HẢO
Thứ Năm, 14 tháng 7, 2016
LOÀI NGƯỜI
I
bao nhiêu triệu năm Tạo Hóa mới sinh ra được chữ Người.
bao nhiêu triệu năm Tạo Hóa mới cho Ta niềm kiêu hãnh của loài vật thông minh bậc nhất.
bao nhiêu triệu năm niềm kiêu hãnh không một loài nào cướp mất
xuyên qua ngàn thế kỷ xa xôi.
bao nhiêu triệu năm ta mới có được chữ Người
- dẫn ta tới những tình yêu kỳ lạ
- dẫn Ta tới cái căm hờn nghiệt ngã
trên hành tinh này nửa trắng, nửa đen.
ôi!
ta đã tự hào với những niềm tin.
với những đam mê điên cuồng cỗ vũ.
với những tình thương rộn ràng ghê sợ
khi Ta đứng trên đỉnh núi muôn loài!
con Người
con Người
lúc đang bé thơ
đã biết bắt kẻ khác loài về thần phục
đã biết gieo vào triệu năm sự chết
trong hàng ngàn niên đại xa xưa.
con Người
con Người
với tiếng cười điển hình trên lớp thú
với tiếng cười biết làm nên tất cả
cuộc sống khác thường trên khắp hành tinh!
II
Ôi!
Ta đã mất lòng tin
Ta biết bắt đầu từ trong loài ta ở
Ta biết bắt đầu từ khi
Ta đứng trong loài Ta,
Ta nhìn rất rõ
sự thật đắng cay
sự thật đảo điên
sự thật ác tàn
ngự trị thế gian
loài vật người, loài vật thú!
sự thật thông minh
sự thật ngu sy man rợ
thế gian đầy những nỗi thương đau!
III
điển hình cho sự điên cuồng cấu xé lẫn nhau
điển hình cho sự thù hằn khủng khiếp
là sự thật
hàng tỷ Người bị giết
nguyên do loài vật Người gây ra
mấy ngàn đời
vạn thế kỷ trôi đi
loài Người cô đơn sống trong loạn lạc
loài Người cô đơn ở trong chết chóc
loài Người cô đơn không có đường ra!
loài Người thông minh
loài Người ngu sy!
để bạo chúa nghìn đời ngự trị
để những cuộc sát tàn vô nghĩa lý
như chứng nan y hoành hành mãi trên đời!
IV
trong cái chết thất kinh cũng có tiếng cười
trong cái chết thất kinh cũng có kẻ lấy làm hàng mua bán
trong cái chết thất kinh cũng có kẻ lấy làm mục đích sự sống
nhuộm đồng tiền
bằng máu Người rơi!
loài Người ngu si
và lũ chù hôi
hàng niên đại đè lên mạng Người cùng khổ
hàng niên đại vạn kẻ lánh đi vì sợ
để ngợi ca cái ác điên cuồng!
bao nhà thơ mất hết lương tâm,
bao bọn báo bồi, văn bồi làm gián điệp
bao tác phẩm nghệ thuật biến thành biệt kích
cuộc đời này đánh đĩ với văn chương!
V
bọn thống trị lấy ác tàn để làm "trí nhân",
bọn xu thời lấy cúi luồn làm nơi thăng tiến
mục đích đời là gì?
khi ác tàn cần đến,
chúng sẵn sàng bán hết lương tâm!
chỉ lấy một mẩu đời thôi,
có bao nỗi bất công
bao nỗi oán thù khủng khiếp
bao tai họa chùm lên đầu Người
bao oan nghiệt
hành tinh đói nghèo ly loạn đến nghìn sau!
chỉ lấy một mẩu đời thôi
có ai tính hết đâu?
một phần triệu triệu lần cái ác
con Người
con Người
gớm ghiếc
bao triết gia coi khinh sự chết
bao nhà thơ ca ngợi cái điên cuồng
bao nhà văn bán đứng văn chương
bao chình khách phỉnh phờ
ngồi một nơi xui gào cổ vũ...
VI
chưa một nhà thống kê nào tính chính xác
cái ác tàn hôm nay, mai sau và quá khứ.
chưa một nhà nhân đạo nào nói hết
sự thật trắng đen
chưa có kẻ cầm quyền nào tự nhận
mình là lũ ác tàn
chưa có kẻ nào dám ngoảnh lại nhìn
đời mình trong lốt thú!
loài Người vỹ đại làm ra những điều
diệu kỳ trên trái đất
con Người cũng là kẻ bạo tàn bậc nhất
đau thương nghìn đời xưa
đau thương nghìn đời nay
và sau những thế kỷ xa xôi...
VII
không gian, thời gian vĩnh viễn kéo dài
bao tai họa loài Người còn phải chịu
bao đau thương còn đẵng đeo mãi mãi
bao kẻ ác tàn đang sống phởn phơ
bao con Người lương thiện chết bơ vơ
bao nhiêu...
mà chữ Người lại chia đều cho mọi đứa?
biết bao giờ Ta được tin
được cầu mong hơn chút nữa?
loài Người xóa đi cái căm ghét thù hằn
loài Người xóa đi cái dai đẵng chiến tranh!
để cho con Người được nhìn trời cao, đất rộng
đem điều thiện trở về cuộc sống
mọi thù hằn, tàn ác sẽ tan đi!
cho trái đất không còn bị cắt chia
cho cuộc đời khồng còn ngu si, ác tàn bịp bợm
để chỉ có
con Người
con Người duy nhất
trên hành tinh này
tan hết màu đêm
ta mong một ngày
ta có lại niềm tin
ta có lại niềm tin
trong loài Ta ở
thì chữ Người
mới trở về với loài Ta đó!
Cao điểm chốt 280
Ngày 4 - 6 - 1973
Biên giới Việt - Lào
Đổ - Hoàng
Thứ Tư, 13 tháng 7, 2016
Trưởng giả học làm sang
PHẠM CHU SA
(PL)- Xin mượn tên vở hài kịch nổi tiếng của đại văn hào Pháp Molière viết từ thế kỷ 18 để nói về những chuyện hôm nay.
Hơn ba thế kỷ rưỡi đã trôi qua nhưng những chuyện Molière viết trong Trưởng giả học làm sang như vẫn còn nguyên giá trị với một số “trưởng giả” người Việt giàu nổi hôm nay. Gần 30 năm trước, vừa bước sang thời kỳ đổi mới nhưng đã có một số người nhờ biết nắm bắt thời cơ đã phất lên nhanh, đổi đời bèn xây nhà, sắm xe. Tôi nhớ mãi một ví von chua chát tôi đọc được trong tập truyện trào phúng Chuyện như đùa của nhà văn Mai Ngữ. Ông là nhà văn trào phúng Việt Nam được ví với nhà văn trào phúng nổi tiếng thế giới người Thổ Nhĩ Kỳ Azit Nezin. Mai Ngữ viết, đại ý: Trên đường phố Hà Nội bấy giờ bắt đầu có nhiều nhà mới xây bên cạnh những ngôi nhà cũ kỹ. Có ngôi nhà mới xây, mặt tiền ốp toàn đá hoa cương đen bóng, Mai Ngữ bảo, nhìn từ xa nó giống như một cái nhà mồ, đến gần trông như cái nhà xí khổng lồ! Bây giờ thì ít ai ốp đá đen trước mặt nhà nữa. Nhiều người xây nhà lầu, biệt thự trang trí bằng các tượng đá hay phù điêu cho nó “sang trọng và quý phái” - chữ dùng của một ông kiến trúc sư trẻ giới thiệu trên tivi về một ngôi nhà trang trí toàn tượng và phù điêu mô phỏng kiến trúc trường phái tân cổ điển châu Âu. Một số chi tiết lại được dát vàng cho nó “tăng phần quý phái và sang trọng”. Trong một đoạn phóng sự ngắn phát trên truyền hình mà ông kiến trúc sư nhắc đi nhắc lại đến năm bảy lần cụm từ “sang trọng và quý phái”, có lẽ ông ta PR để dụ những người nhiều tiền tính xây nhà xịn nhưng thiếu kiến thức thẩm mỹ lại học đòi làm sang.
Tôi chợt nhớ mấy năm trước, một chàng ca sĩ nhạc sến nổi tiếng, có cát sê ‟khủng” nhất bấy giờ, giàu lên rất nhanh. Anh chàng mua một căn nhà cổ ở một con đường tuyệt đẹp tại trung tâm Sài Gòn, đập ra xây một căn biệt thự theo phong cách tân cổ điển rất hoành tráng với nhiều phù điêu, tượng đá - đặc biệt là tượng đồng (hay giả đồng?) toàn thân của anh ta đặt ngay cửa ra vào rất oai vệ, ai đi qua cũng ngoái lại nhìn. Nhiều người phì cười vì tính hợm hĩnh của anh ta nhưng cũng có người yêu thích dòng nhạc và mê giọng hát chàng ca sĩ nhạc sến này trầm trồ, chỉ trỏ tượng anh ta.
Thời gian qua, có lúc tràn ngập thông tin trên mạng về nhiều đám cưới con cái các đại gia với hàng đoàn siêu xe rước dâu trị giá cả trăm tỉ đồng, hay có đại gia khoe mẽ trên các trang mạng với dàn siêu xe nhiều triệu đôla nhốt trong các garage cốt để coi chơi, thỉnh thoảng mới lấy lúc chiếc này lúc chiếc khác ra chạy chơi một vòng rồi đem vô cất (chứ đường sá và giao thông lộn xộn ở TP, chạy siêu xe ra đường lỡ va quẹt trầy xước, các tài xế xe buýt, xe tải lấy gì bồi thường!). Nghĩ cũng lạ, bỏ một đống tiền ra mua xế siêu sang đem về (có chiếc như Rolls Royce giá hơn triệu đô, phải thuê chở bằng máy bay) chỉ để xem chơi và... đưa lên mạng khoe!
Hôm rồi, tôi đang ngồi cà phê với mấy người bạn ở đường sách, một người bạn nhà văn tình cờ thấy một đại gia đi mua sách. Bạn tôi bảo lạ thật, tao quen biết thằng này, nó có đọc sách bao giờ đâu mà đi mua sách? Một người khác bảo không đọc nhưng mua về đóng bìa da gáy vàng để trong tủ sách chễm chệ ở phòng khách cho nó sang, cần gì đọc! Một ông bạn già vốn là thầy giáo về hưu bảo dù sao như thế cũng còn hơn. Tôi có thằng học trò đang phất lắm, năm ngoái nó mời mình ăn tân gia, một căn biệt thự cả triệu đô bên Phú Mỹ Hưng, nó khoe cái phòng tắm của nó trang bị cả vài trăm triệu đồng nhưng nhìn quanh phòng khách thênh thang bóng loáng, sang trọng chẳng hề thấy kệ sách, cuốn sách nào, dù nó cũng đã tốt nghiệp đại học gì đó...
Hơn ba thế kỷ rưỡi đã trôi qua nhưng những chuyện Molière viết trong Trưởng giả học làm sang như vẫn còn nguyên giá trị với một số “trưởng giả” người Việt giàu nổi hôm nay. Gần 30 năm trước, vừa bước sang thời kỳ đổi mới nhưng đã có một số người nhờ biết nắm bắt thời cơ đã phất lên nhanh, đổi đời bèn xây nhà, sắm xe. Tôi nhớ mãi một ví von chua chát tôi đọc được trong tập truyện trào phúng Chuyện như đùa của nhà văn Mai Ngữ. Ông là nhà văn trào phúng Việt Nam được ví với nhà văn trào phúng nổi tiếng thế giới người Thổ Nhĩ Kỳ Azit Nezin. Mai Ngữ viết, đại ý: Trên đường phố Hà Nội bấy giờ bắt đầu có nhiều nhà mới xây bên cạnh những ngôi nhà cũ kỹ. Có ngôi nhà mới xây, mặt tiền ốp toàn đá hoa cương đen bóng, Mai Ngữ bảo, nhìn từ xa nó giống như một cái nhà mồ, đến gần trông như cái nhà xí khổng lồ! Bây giờ thì ít ai ốp đá đen trước mặt nhà nữa. Nhiều người xây nhà lầu, biệt thự trang trí bằng các tượng đá hay phù điêu cho nó “sang trọng và quý phái” - chữ dùng của một ông kiến trúc sư trẻ giới thiệu trên tivi về một ngôi nhà trang trí toàn tượng và phù điêu mô phỏng kiến trúc trường phái tân cổ điển châu Âu. Một số chi tiết lại được dát vàng cho nó “tăng phần quý phái và sang trọng”. Trong một đoạn phóng sự ngắn phát trên truyền hình mà ông kiến trúc sư nhắc đi nhắc lại đến năm bảy lần cụm từ “sang trọng và quý phái”, có lẽ ông ta PR để dụ những người nhiều tiền tính xây nhà xịn nhưng thiếu kiến thức thẩm mỹ lại học đòi làm sang.
Tôi chợt nhớ mấy năm trước, một chàng ca sĩ nhạc sến nổi tiếng, có cát sê ‟khủng” nhất bấy giờ, giàu lên rất nhanh. Anh chàng mua một căn nhà cổ ở một con đường tuyệt đẹp tại trung tâm Sài Gòn, đập ra xây một căn biệt thự theo phong cách tân cổ điển rất hoành tráng với nhiều phù điêu, tượng đá - đặc biệt là tượng đồng (hay giả đồng?) toàn thân của anh ta đặt ngay cửa ra vào rất oai vệ, ai đi qua cũng ngoái lại nhìn. Nhiều người phì cười vì tính hợm hĩnh của anh ta nhưng cũng có người yêu thích dòng nhạc và mê giọng hát chàng ca sĩ nhạc sến này trầm trồ, chỉ trỏ tượng anh ta.
Thời gian qua, có lúc tràn ngập thông tin trên mạng về nhiều đám cưới con cái các đại gia với hàng đoàn siêu xe rước dâu trị giá cả trăm tỉ đồng, hay có đại gia khoe mẽ trên các trang mạng với dàn siêu xe nhiều triệu đôla nhốt trong các garage cốt để coi chơi, thỉnh thoảng mới lấy lúc chiếc này lúc chiếc khác ra chạy chơi một vòng rồi đem vô cất (chứ đường sá và giao thông lộn xộn ở TP, chạy siêu xe ra đường lỡ va quẹt trầy xước, các tài xế xe buýt, xe tải lấy gì bồi thường!). Nghĩ cũng lạ, bỏ một đống tiền ra mua xế siêu sang đem về (có chiếc như Rolls Royce giá hơn triệu đô, phải thuê chở bằng máy bay) chỉ để xem chơi và... đưa lên mạng khoe!
Hôm rồi, tôi đang ngồi cà phê với mấy người bạn ở đường sách, một người bạn nhà văn tình cờ thấy một đại gia đi mua sách. Bạn tôi bảo lạ thật, tao quen biết thằng này, nó có đọc sách bao giờ đâu mà đi mua sách? Một người khác bảo không đọc nhưng mua về đóng bìa da gáy vàng để trong tủ sách chễm chệ ở phòng khách cho nó sang, cần gì đọc! Một ông bạn già vốn là thầy giáo về hưu bảo dù sao như thế cũng còn hơn. Tôi có thằng học trò đang phất lắm, năm ngoái nó mời mình ăn tân gia, một căn biệt thự cả triệu đô bên Phú Mỹ Hưng, nó khoe cái phòng tắm của nó trang bị cả vài trăm triệu đồng nhưng nhìn quanh phòng khách thênh thang bóng loáng, sang trọng chẳng hề thấy kệ sách, cuốn sách nào, dù nó cũng đã tốt nghiệp đại học gì đó...
Phát hiện người đàn ông sống bình thường mà hầu như không có não
GenK
Bí ẩn về việc con người chỉ thực sự sử dụng 10% não bộ và có những khả năng đặc biệt khi kích hoạt 100% đã được giải đáp. Lý thuyết này hoàn toàn sai, vì các nhà khoa học đã chứng minh rằng con người luôn sử dụng 100% não bộ. Mỗi một khu vực đều có chức năng riêng và vô cùng quan trọng.
Thế nhưng một người đàn ông tại Pháp có thể sống và hoạt động bình thường trong khi bị tổn thương tới 90% bộ não. Sự việc này đã thách thức sự hiểu biết và những nghiên cứu trước đây của các nhà khoa học, về sự thật có phải chúng ta đang chỉ sử dụng 10% của bộ não hay không?
Người đàn ông 44 tuổi tại Pháp được giấu tên cho biết ông vẫn có một cuộc sống hoàn toàn bình thường. Chỉ đến một hôm, ông đến khám bác sĩ vì cảm thấy chân trái của ông có vấn đề.
Sau khi tiến hành các công đoạn kiểm tra thông thường, ông được đưa đi chụp X-quang để kiểm tra chức năng của não bộ. Các bác sĩ sau khi nhìn kết quả đã vô cùng kinh ngạc.
Thế nhưng một người đàn ông tại Pháp có thể sống và hoạt động bình thường trong khi bị tổn thương tới 90% bộ não. Sự việc này đã thách thức sự hiểu biết và những nghiên cứu trước đây của các nhà khoa học, về sự thật có phải chúng ta đang chỉ sử dụng 10% của bộ não hay không?
Người đàn ông 44 tuổi tại Pháp được giấu tên cho biết ông vẫn có một cuộc sống hoàn toàn bình thường. Chỉ đến một hôm, ông đến khám bác sĩ vì cảm thấy chân trái của ông có vấn đề.
Sau khi tiến hành các công đoạn kiểm tra thông thường, ông được đưa đi chụp X-quang để kiểm tra chức năng của não bộ. Các bác sĩ sau khi nhìn kết quả đã vô cùng kinh ngạc.
Bên trong hộp sọ của người đàn ông này chứa đầy chất lỏng, chỉ có một lớp mỏng mô não ở bên ngoài. Các phần bên trong của bộ não gần như là không còn lại chút gì.
Các bác sĩ cho biết phần lớn bộ não của ông đã bị ăn mòn do sự tích tụ của chất lỏng bên trong suốt 30 năm qua. Căn bệnh kỳ lạ này được biết đến với cái tên "não úng thủy".
Tuy nhiên điều đáng nói là người đàn ông này không gặp phải bất kỳ vấn đề nào về hoạt động cũng như cả tinh thần. Mặc dù qua bài kiểm tra IQ ông chỉ đạt 75 điểm, nhưng ông vẫn rất minh mẫn.
Thậm chí ông còn hoàn thành khá tốt công việc của mình như một công chức. Ông cũng đã lấy vợ và có 2 người con. Cuộc sống của ông không khác gì một người bình thường.
Có phải con người chỉ cần tới 10% não bộ?
Sự thật về người đàn ông Pháp ở trên đã phản bác lại tất cả những nghiên cứu trước đây của các nhà khoa học về chức năng thực sự của bộ não. Liệu rằng bộ não của chúng ta có sử dụng hết 100% các khu vực, hay chỉ sử dụng 10% tiếp tục là câu hỏi chưa có lời giải đáp.
Nhà tâm lý học nhận thức Axel Cleeremans đến từ Đại học Libre de Bruxelles, Bỉ đã đưa ra một giả thuyết gây tranh cãi nhưng có thể giải thích được hiện tượng trên. Đó là bộ não không chia thành những vùng với chức năng có sẵn khi chúng ta sinh ra.
Thay vào đó, bộ não sẽ tự học và tự phân chia nhiệm vụ cho từng khu vực trong quá trình chúng ta phát triển. Nếu như chúng ta phát triển một cách bình thường, bộ não sẽ phân chia nhiệm vụ cho toàn bộ các khu vực theo một cách đồng đều.
Nhưng trong trường hợp của người đàn ông chỉ có 10% bộ não, quá trình phát triển khác biệt khiến cho phần não còn lại tự học để có thể đảm nhiệm tất cả những nhiệm vụ này. Giả thuyết của ông Cleeremans có thể giải thích được lý do vì sao với 10% bộ não, một người vẫn có thể hoạt động và có ý thức như bình thường.
Tuy nhiên, điều đó chỉ đúng nếu như bộ não có thời gian học tập để có thể phân chia lại nhiệm vụ. Nếu trong trường hợp khác, một người đã trưởng thành bị tổn hại 90% bộ não. Khi đó, bộ não đã phân bố nhiệm vụ một cách rõ ràng cho từng khu vực, nếu các khu vực đó bị tổn hại thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới các hoạt động và nhận thức của người đó.
Giả thuyết này cũng mở ra một cánh cửa mới đối với các nhà khoa học trong việc nghiên cứu những bí ẩn của bộ não. Có nghĩa là bộ não của con người mặc dù hoạt động hết 100%, nhưng vẫn có thể tiếp tục tăng lên nếu như được huấn luyện.
Những bí ẩn này vẫn đang được các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu.
Các bác sĩ cho biết phần lớn bộ não của ông đã bị ăn mòn do sự tích tụ của chất lỏng bên trong suốt 30 năm qua. Căn bệnh kỳ lạ này được biết đến với cái tên "não úng thủy".
Tuy nhiên điều đáng nói là người đàn ông này không gặp phải bất kỳ vấn đề nào về hoạt động cũng như cả tinh thần. Mặc dù qua bài kiểm tra IQ ông chỉ đạt 75 điểm, nhưng ông vẫn rất minh mẫn.
Thậm chí ông còn hoàn thành khá tốt công việc của mình như một công chức. Ông cũng đã lấy vợ và có 2 người con. Cuộc sống của ông không khác gì một người bình thường.
Có phải con người chỉ cần tới 10% não bộ?
Sự thật về người đàn ông Pháp ở trên đã phản bác lại tất cả những nghiên cứu trước đây của các nhà khoa học về chức năng thực sự của bộ não. Liệu rằng bộ não của chúng ta có sử dụng hết 100% các khu vực, hay chỉ sử dụng 10% tiếp tục là câu hỏi chưa có lời giải đáp.
Nhà tâm lý học nhận thức Axel Cleeremans đến từ Đại học Libre de Bruxelles, Bỉ đã đưa ra một giả thuyết gây tranh cãi nhưng có thể giải thích được hiện tượng trên. Đó là bộ não không chia thành những vùng với chức năng có sẵn khi chúng ta sinh ra.
Thay vào đó, bộ não sẽ tự học và tự phân chia nhiệm vụ cho từng khu vực trong quá trình chúng ta phát triển. Nếu như chúng ta phát triển một cách bình thường, bộ não sẽ phân chia nhiệm vụ cho toàn bộ các khu vực theo một cách đồng đều.
Nhưng trong trường hợp của người đàn ông chỉ có 10% bộ não, quá trình phát triển khác biệt khiến cho phần não còn lại tự học để có thể đảm nhiệm tất cả những nhiệm vụ này. Giả thuyết của ông Cleeremans có thể giải thích được lý do vì sao với 10% bộ não, một người vẫn có thể hoạt động và có ý thức như bình thường.
Tuy nhiên, điều đó chỉ đúng nếu như bộ não có thời gian học tập để có thể phân chia lại nhiệm vụ. Nếu trong trường hợp khác, một người đã trưởng thành bị tổn hại 90% bộ não. Khi đó, bộ não đã phân bố nhiệm vụ một cách rõ ràng cho từng khu vực, nếu các khu vực đó bị tổn hại thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới các hoạt động và nhận thức của người đó.
Giả thuyết này cũng mở ra một cánh cửa mới đối với các nhà khoa học trong việc nghiên cứu những bí ẩn của bộ não. Có nghĩa là bộ não của con người mặc dù hoạt động hết 100%, nhưng vẫn có thể tiếp tục tăng lên nếu như được huấn luyện.
Những bí ẩn này vẫn đang được các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu.
https://vi.sott.net/article/962-Phat-hien-nguoi-dan-ong-song-binh-thuong-ma-hau-nhu-khong-co-nao
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)