Chủ Nhật, 16 tháng 12, 2012

XIN THẦY TÍ HUYẾT





Mười bảy tuổi, tuy đang là học sinh chuyên toán  nhưng tôi đành phải bỏ học để đi làm công nhân bởi có tiếp học tôi cũng không thể học được. Tôi đã gây ra một chuyện động trời làm xôn xao cả cái tỉnh lỵ nhỏ bé quê tôi. Chúng tôi đã trùm mền để nện cho lão hiệu trưởng một trận ra trò, còn trói lão vào chiếc xe đạp quẳng lão xuống ruộng. Vào cái năm 80, chuyện như vậy quả là chuyện kinh thiên động địa. Công an đã điều tra hàng tháng trời và tôi đã nhiều lần bị mời xét hỏi nhưng vẫn không có đủ chứng cứ để buộc tội tôi. Chỉ đến một hôm , chính tay tôi đã đập cửa phòng Hiệu trưởng , phơi bày bộ mặt vô đạo đức của lão trước hàng trăm con mắt học sinh lẫn giáo viên và tôi đã công khai nện luôn vào mặt lão một quả đấm.
Tôi suýt bị truy tố vì cái tội đánh thầy giáo, nếu như không được thầy cô trong trường bênh vực và một phần cũng nhờ vào quen biết của ba mẹ tôi với chính quyền tỉnh lúc bấy giờ. Hẳn bạn nghĩ tôi là một thằng mất dại. Không, ngược lại, tôi học giỏi và được nhiều thầy cô, học sinh trong trường yêu mến. Chắc bạn phải thắc mắc tai sao tôi làm vậy? Ha.. . hôm đó tôi nhanh tay thôi không thì cũng có học sinh khác nện lão hiệu trưởng trường tôi.
Không biết có phải tôi không may mắn hay không, nhưng năm đó trường tôi liên tục xảy ra những chuyện mà người nghe sẽ khó tin. Thầy giáo hiếp dâm học trò, thầy giáo chôm xe đạp bị học trò phát hiện, hiệu trưởng cặp với học sinh, ăn ở ngay trong trường. Chuyện ông Đăng và ông Nam có hiếp dâm không thì bọn học trò tôi không biết chính xác nhưng chuyện gia đình Nga – lớp chuyên văn- làm đơn tố cáo thì rõ mười mươi. Chỉ biết sao đó một tháng lão Đăng và Nam biến mất khỏi trường, nghe đâu về Bắc vì hai lão là giáo viên chi viện. Chuyện Thầy Mỹ trộm xe thì không thể chối cãi được vì chiếc xe bị mất lại được tìm thấy trong phòng của thầy, Thầy cũng là người hiền lành, nhưng sao thầy làm vậy? Thầy bộ đội phục viên, một vợ 3 con nheo nhóc, sống trong 1 căn phòng học bỏ hoang của trường. Thầy nghèo và con thầy đói, cái khổ chủa gia đình thầy bày ra trước mắt chúng tôi. Ngày đó chúng tôi không thể nào giải thích được, chỉ thấy đau xót và phẩn uất!
Riêng dư luận lão hiệu trưởng cặp bồ với con Kim 11A thì râm ran đã lâu nhưng bọn tôi cũng không có cơ sở xác định, chỉ biết đùng một cái con Kim được tuyển vào lớp chuyên văn và có luôn học bổng khiến nhiều đứa choáng váng. Rồi thì lại thấy lão Hiệu trưởng cùng con Kim tối tối đèo nhau khi thì trên chiếc xe Phượng Hoàng, hay chiếc Honda  Dame ( thời đó có được chiếc honda thì đã xem là giàu có)  dạo phố.
Tôi lại tiếp tục thất vọng về trường học, chẳng còn tâm trí nào để học hành và chỉ thích rong chơi, phá phách. Ừ, dường như tôi không có duyên với trường học thì phải? Tôi bắt đầu thất vọng về trường học có lẽ là năm lớp 8,khởi nguồn từ  Cô H., dạy Anh văn- chủ nhiệm lớp chúng tôi( Thời đó, chẳng ma nào quan tâm đến cái tiếng nói đế quốc Mỹ cả, còn có tin là sẽ dẹp hẳn luôn, chuyển sang học tiếng Nga, nên vào giờ cô dạy chúng tôi rất lơ đễnh). Hôm đó, Vào giờ cô, Sơn và tôi không biết làm gì để có thể nuốt trôi hết ruột bánh mì (  mỗi sáng chúng tôi được phát nửa ổ bánh mì, ăn riết ngán quá chỉ ăn phần vỏ ngoài) nên Sơn dùng ruột bánh mì nắn con cò , con trâu chơi. Thấy nó nắn, tôi lại nổi hứng thế là nắn theo. Hai thằng tôi say sưa với những tác phẩm của mình thì bị cô phát hiện. Cô gọi chúng tôi đứng lên và đọc bài,Tôi thì còn bập bẹ tiếng đực tiếng cái, còn Sơn thi chỉ chỉ biết nhướng cặp mắt một mí của nó đứng trơ ra. Dù sao, tôi cũng là lớp phó học tập nên cô H. có  phần dễ dãi hơn, cô cho tôi ngồi xuống, riêng Sơn thì cô nổi giận, chẳng buông tha. Sơn vốn tính thật thà nó cũng chỉ có một câu mà trả lời câu hỏi của cô : “ Dạ, không biết”. Thế là cô lại chửi Sơn vô lễ ,rồi bỏ lớp đi. Hai đứa chúng tôi toát mồ hôi lạnh, lật đật gom mấy tác phẩm của chúng tôi cất vào học bàn.Nào ngờ, khoảng mười phút sau, cô trở lại lớp bảo Sơn đem những con vật đã nắn bày lên bàn, cô không kêu tôi. Chưa hết ngạc nhiên thì thầy hiệu phó lù lù vào lớp tôi.Cả lớp chúng tôi đứng dậy chào thầy, vừa ngồi xuống thì cô H. chỉ ngay vào Sơn bảo “ Anh xem nó mất dạy đến mức này, tôi rầy nảy giờ nó vẫn không thèm dẹp”.. Nghe cô nói vậy, tai tôi như ù lên. Sơn còn ngỡ ngàng, thì tôi đã bật dậy mà hét :" Sao cô lại có thể nói láo như vậy ? ". Rồi chẳng nói chẳng rằng, tôi đứng lên đi thẳng ra khỏi lớp. Không ngờ, Sơn cũng đi theo tôi , rồi nhiều đứa bạn  cũng đi theo.
Từ lúc đó, hình ảnh người thầy trong mắt tôi đã không còn đẹp đẽ nữa. Tiếp đến, cũng vào năm đó, chỉ mới 1 phần 3 học kỳ, tôi đã gây một cú sốc trong trường khi tuyên bố không cần phải vào lớp học môn toán. Thầy dạy toán chúng tôi lúc đó tên T. . Thầy thường xuyên lên lớp muộn nhất là nhửng tiết đầu buổi học. Vì vậy thầy dạy nhanh, và thường cháy giáo án nên thầy hay bảo: “ có gì mấy em xem  sách giáo khoa thêm”.. Kiểu dạy của thầy không mấy đứa hiểu được bài, nên cứ níu lưng tôi mà hỏi.  Buộc lòng,tôi yêu cầu thầy giảng lại. Tôi đã 3 lần, nhờ thầy giảng lại nhưng lần nào thầy cũng có một câu : “ Mấy em xem thêm sách giáo khoa”. Thế là tôi nỗi khùng, xin thầy cho phép tôi khỏi vào lớp giờ thầy nữa và ở nhà học sách giáo khoa.
Nghe tôi nói điều này, thoạt đầu thầy có vẻ tức giận, nhưng rồi thầy thản nhiên bảo từ nay đến giờ thầy tôi cứ việc ra ngoài. Vậy là, xem như tôi bị đuổi dù không chính thức.  Trong thời gian đó, đến giờ thầy là tôi ra ngoài, không biết phải làm gì tôi leo rào ra quán nước. Cũng chính từ ngày đó, tôi chỉ học trong sách và đến lớp chỉ duy nhất một cuốn tập. Khi đến tai Ban giám hiệu, thầy K. hiệu phó- gọi tôi lên hỏi sự việc. Thầy thương tôi vì tôi luôn là học sinh giỏi , chí thì cũng dưới mắt thầy.Sau khi nghe tôi trình bày, thầy bảo tôi phải vào lớp học trở lại. Ít ngày sau, vào giờ thầy T, tôi đã bị khảo bài đúng 2 giờ, với lý do lấy điểm học kỳ cho tôi. Những bài toán thầy cho tôi đều giải đúng nhưng phần lý thuyết thì khi phát biểu các định lý tôi chỉ phát biểu theo cách hiểu của tôi
Thầy xem tập của tôi, chỉ thấy tôi ghi chép lộn xà ngầu các môn, Vậy là thầy, nổi nóng cho tôi 5đ tất cả học kỳ. tôi về bàn mình quên luôn cuốn tập. Thầy không nói không rằng quẳng luôn tập tôi xuống đất nói:"cái này mà gọi là tập học đây hả”. Tôi đứng dậy đi lên không cúi nhặt tập của mình mà còn đá luôn cuốn tập bay ra khỏi lớp. Thầy giận điên lên cho tôi 2 cái zero, bảo tôi phải đứng lên và hỏi : : "tôi cho em 2 điểm không có xứng đáng với hành vi của em không? ". Tôi gật đầu, nhưng lại nói : “ Xin phép thầy cho em được nói với tư cách giữa người và người. Thầy đã không tôn trọng em thì đừng buộc em phải tôn trọng thầy.”. Thế là tôi ra khỏi lớp. Thầy sững người khi nghe câu nói của tôi. Tôi trở thành một học sinh cá biệt nhất trường, từ đó. Cũng may, năm đó tôi lại đậu học sinh giỏi toán . (Sau này, thầy và tôi vn thường nhậu với nhau. Thầy nghỉ dạy, làm đủ ngh, có lúc phải chạy xe ôm để kiếm sống, nuôi vợ nuôi con.)
Từ đó, tôi bắt đầu bỏ học những giờ thầy cô dạy mà tôi không kính trọng, không chỉ vậy một số bạn bè trong lớp bị ảnh hưởng theo tôi. Cũng may, đến cuối năm chúng tôi vẫn đủ điểm lên lớp.
Tôi vào cấp 3, với trạng thái không cần học nữa. Rồi những chuyện xảy ra chỉ khiến tôi muốn bỏ trường. Sự việc dẫn đến chúng tôi trùm mền đánh hiệu trưởng không chỉ gì mối quan hệ mờ ám của lão với cô học sinh chuyên văn mà còn là vì chúng tôi muốn trả thù lão khi lão đã cố đẩy bạn tôi vào tù. Hôm đó, vào giờ chơi, tôi bị gọi lên văn phòng hiệu trưởng, thì P. đi theo tôi.Lúc đứng bên ngoài, nhìn hàng chữ Đại hội công đoàn nó tái máy bôi luôn chữ “g” ở chữ công và “ an” ở chữ đoàn. Đúng lúc lão Hiệu trưởng bước ra, nhì thấy, mặ lão hầm hầm  hét toáng lên : “ Kêu công an bắt nó, đồ mất dại:.  Lát sau công an vào , còng và dẫn Phúc . Phúc bị đuổi học và bị đưa đi cải tạo 3 tháng. 
Tôi đã tham gia cùng mấy ông anh thuộc loại quậy ở khối 12 , t chức trùm mền đánh lão Hiệu trưởng. Đêm đó, vào chiều thứ bảy, lão hẹn K. đi chơi. Nhà K. ở Hòa thành và muốn về trường phải qua đoạn dốc  Ao hồ, chung quanh ruộng lúa tối om. Chúng tôi đã kiên nhẫn đợi và đến lúc lão cong lưng đạp lên dốc thì ập ra trùm mền vào lão mà đá , mà đánh.
Sau lần đó, tuy tôi không bị bắt nhưng tôi luôn bị lão Hiệu trưởng nhòm ngó. Cứ thấy mặt tôi trong trường là lão hô hoán "kêu công an bắt nó”. 
 Tôi thường ở lại trong trường, ngủ ở phòng thầy Đ.- thầy dạy tôi môn Lý. Một tối,  tôi ngồi nơi cửa sổ chơi đàn, thì thấy lão hiệu trưởng chở K. về. Có lẽ, lão nghỉ đã khuya nên trong trường không còn ai. Và lão đưa K. vào phòng. Tôi đã theo dõi. Đợi đến gần 3 giờ, tôi đã dùng ổ khóa khóa cửa trước và dùng dây kẽm gai cột luôn cửa sổ.
Sáng hôm sau, tôi thông báo với học sinh trong trường rồi lên văn phòng mời cô hiệu phó đến phòng hiệu trưởng. Một số giáo viên thấy học sinh tụ tập đông cũng đến xem, lúc đó tôi mở khóa cửa. Lão Hiệu trưởng xông ra, mặt mày đỏ gay. Thấy tôi lão chửi ngay : "Thằng mất dạy, mày khóa cửa nhốt ông à? Kêu công an bắt nó". T nhảy vào phòng lão và lôi K. trước sư chứng kiến của mọi người. 
Vậy là ,công an lại xuống và  đưa về Ty công an.  Ba tôi phải bảo lãnh cho tôi về nhà. Ông đã biết rõ mọi chuyện và nói gì cả. Còn tôi , xem như bỏ học , chỉ quanh quẫn bên ngoài sân trường. Một tháng sau, chúng tôi được tin lão Hiệu trưởng bị kỹ luật đưa về Bắc. Ngày lão đi,  chúng tôi  đón lão ngoài cổng trường định nện cho lão một trện. nhưng bị các thầy cô ngăn cản.
 Tôi đi làm công nhân khi mới 17 tuổi.

HOA KHÓI





Sau cái vụ “ Xin thầy tí huyết”, tôi xem như đã chính thức từ bỏ học đường, Ba tôi bảo tôi đi làm công nhân. Có lẽ, ông muốn môi trường công nhân sẽ rèn luyện tính khí ngang tàng vốn có của tôi. Tôi cũng không muốn mẹ tôi cứ phải cằn nhằn khi thấy tôi long bong, lêu bêu ngoài đường. Ngày đó, người anh thứ Tư của tôi đang là trưởng ca sản xuất ở nhà máy đường Bình Dương tỉnh Sông Bé và là bí thư Đoàn của nhà máy. Anh xin cho tôi vào làm hợp đồng. Chắc có lẽ vì nể tình anh tôi, hay có thể vì kiêng nể cậu Sáu- bà con với gia đình tôi hiện là phó Tổng giám đốc Liên hiệp mía đường lúc bấy giờ và thêm ông anh bà con đương quyền bí thư tỉnh, ủy viên trung ương đảng- nên nhận tôi vào làm mà không biết nhét tôi vào chỗ nào. Tôi được điều vào làm chỗ anh Hoàng- anh là kỹ sư hóa, tốt nghiệp ở Đài Loan- để xây dựng cột nấu rượu. Ngày đầu trình diện, anh chỉ hỏi tôi : “ em  Mạnh Thu à?”. Tôi lễ phép trả lời : “ Dạ”. Anh cười, Ông Đoàn muốn kéo anh em về phía ổng nên mới nhận em vào thời điểm trái vụ này, rồi phân em vào cái chỗ bị đì này”. Tôi không hiểu gì cả. Sau này mới biết, anh Hoàng vốn là tổng điều độ một ca sản xuất, không biết gì sao mà anh đã đánh ông phó giám đốc một bạt tay và anh bị kỷ luật điều về làm cái công việc xây dựng cột chế biến rượu này. Chỉ có tôi và anh. Ngày đầu tiên, tôi không biết làm gi chỉ loanh quanh khu vực, ngồi và ngáp. Còn anh Hoàng thì cũng biến đâu mất.
Cả tháng trời, mỗi ngày tôi đều phải dậy sớm, theo xe đưa rước của nhà máy đi làm việc nhưng thực ra là cũng chẳng làm gì. Một hôm, thấy tôi ngáp vắn, ngáp dài, anh Hoàng bảo tôi em thích đi đâu thì đi trong phạm vi nhà máy thôi, còn không thì kiếm chỗ mà ngủ. Vậy là tôi làm theo ý anh. Lên nhà máy không ngủ thì tôi la cà qua bên xưởng cơ khí trò chuyện với công nhân bên đó, có việc gì thì tôi cũng phụ làm. Không lâu, mọi người cũng mến và tôi cũng có được vài người bạn thân. Nói là bạn chứ họ đều là đàn anh vì lúc đó tôi mới có 17 tuổi, được xem là nhỏ nhất nhà máy.
Một buổi sáng,tôi đang nằm trên bàn của anh Hoàng mà ngủ, thì chú Đoàn phó giám đốc vào, thấy tôi nằm trên bàn la toáng lên. Tôi chưa hoàn hồn, thì anh Hoàng vào và ông ta quay sang la  anh Hoàng tới tấp. Anh Hoàng lặng thinh, đợi ông ta đi rồi, anh ngó tôi cười : “ Sao , em muốn làm không?”. Tôi trả lời : “ Thì em đâu biết gì, anh bảo gì em làm đó. Mà sao, không làm gì hết vậy anh. Ở không ăn lương cũng kỳ lắm. Ông ấy chửi cũng phải. “.  Anh nói : “ Tại em chưa hiểu thôi. Thôi được, em qua bên xưởng cơ khí học hàn đi.”.
Tôi qua xưởng, gặp mấy công nhân hàn và xin học, mọi người vui vẻ đồng ý ngay. Những ngày đầu hàn điện, hai con mắt tôi sưng vù về nhà là phải đắp chanh. Rồi cũng quen cho đến khi tôi có thể hàn được vết hàn vảy cá. Vậy là anh Hoàng kêu tôi về, hai anh em lui cui khiêng trụ khoan, bắt ốc, hàn …Anh Hoàng tuy là kỹ sư hóa nhưng anh lại rất khéo sử dụng ròng rọc để di chuyển vật nặng. Có lúc chỉ hai anh em, chúng tôi di chuyển những bình vài tấn. Dần dần cái khung của cột rượu cũng được tạo thành. Ông Đoàn thỉnh thoảng lại ghé, rồi lại quát tháo bảo anh Hoàng phải hoàn thành gấp. Chúng tôi được chi viện thêm một thợ hàn bậc 5/7. Vậy là ba anh em chúng tôi đã cặm cụi làm cật lực gần 6 tháng sau thì cột rượu hoàn thành theo như đúng bản vẽ được phê duyệt. Trong quá trình làm, anh Hoàng cứ căn dặn anh em chúng tôi phải hêt sức cẩn thận vì đôi lúc chúng tôi phải đứng hàn, lắp ráp đường ống ở độ cao gần 20m.
Khi đường ống cuối cùng được lắp nối xong, anh Hoàng cho mời ông phó giám đốc xuống để kiểm tra. Khi kiểm tra xã hơi vào , mọi việc điều êm xuôi. Ông Đoàn không còn nói gì nữa. 
Đùng một cái, sau một tuần, ông Đoàn kiểm tra, tôi thấy giám đốc cùng nhiều người, có lẽ là cán bộ của Liên hiệp xuống chỗ chúng tôi. Ông Đòan thao thao bất tuyệt nói về giới thiệu cột rượu. Anh Hoàng chỉ lặng yên. Khi ông Đoàn kêu anh Hoàng mở van thử cho hơi vào( hơi được dẫn từ lò hơi bên nhà máy qua), anh bảo tôi ra mở van.  Tôi mở một vòng để cho hơi vào. Khoảng vài phút, anh kêu tôi mở vài vòng nữa. Hơi tràn vào rất mạnh, chạy trong ống tạo âm thanh vo ve. Âm thanh ấy ngày càng lớn dần và rồi những sợi khói hơi  bắn ra tung khắp trời như một pháo hoa vậy. Tôi ngơ ngẩn nhìn và không biết làm gi cho đến khi anh Hoàng bảo tôi đóng van hơi lại. Gương mặt của ông Đoàn lúc ấy như đổ màu chàm. Anh Hoàng vẫn thản nhiên, anh bảo : “ Những mối hàn đều không chịu được áp suất lớn”.
Sự việc xảy ra như một xì –căng –đan lan khắp nhà máy. Nhiều người bảo tôi kể lại mà ôm bụng cười lăn. Hôm sau, anh Hoàng được ban giám đốc triệu tập, cuộc họp kéo dài đến tận tan ca. Anh về, tôi hỏi anh tình hình thế nào, mình có bị kỷ luật không? Anh đáp: “ em không phải lo, anh là người chịu trách nhiệm. Em đã rất giỏi rồi.”.
Tôi cảm thấy chán, tôi làm đơn xin nghỉ việc. Khi tôi làm đơn xin nghỉ, anh Hoàng bảo tôi về nhà anh chơi. Nhà anh ở chợ Bún, có cả một vườn trái cây. Hai anh em chúng tôi ngồi lai rai, tôi hỏi anh : “ Ngày trước sao anh lại đánh ông Đoàn”. Anh nhún vai đáp : “ ông ta dốt nhưng lại muốn tỏ ra có quyền.”. Rồi anh kể, do chạy theo thành tích, muốn tăng sản lượng ông ta đã thúc đẩy quá trình nấu đường nhanh hơn. Hôm đó, đúng vào ca sản xuất của anh nên anh không đồng ý. Ông ta vẫn ra lệnh làm theo ý ông ta và anh đã không kiềm được cơn giận tát ông ta một bạt tay rồi bỏ về. Kết quả, toàn bộ mẽ đường bị hư. Anh bị kỷ luật.Ông Đoàn chỉ là thợ cơ khí bậc 7/7 mà thôi.
Sau này, tôi nghe ông Đoàn bị kỷ luật thôi giữ chức phó giám đốc, còn anh Hoàng thì trở lại làm tổng điều độ ca. Anh có nhắn anh tôi gọi tôi về làm nhưng lúc đó tôi đã đi thanh niên xung phong.
Hình ảnh Hoa khói ấy tôi không bao giờ quên được.
 

MÓN NỢ ĐẦU ĐỜI






 


Từ giã cuộc sống công nhân, tôi trở về bước vào cái cảnh của thằng thanh niên vô công rồi nghề. Đã vậy lại thêm cái sự chán đời, cái sức trai tràn ngập trong tôi cứ muốn nhảy ra ngoài mà đập phá. Mà phá cái gì, đập cái gì? Những thằng như chúng tôi ngày đó cũng chẳng biết, duy có điều là không thể ở nhà để bị mẹ la.
Để có tiền tiêu vặt,, Tôi- Phúc và An mở một chỗ sửa xe đạp, nơi dốc Cầu Quan. Cây cầu 3 nhịp được xây dựng từ thời Pháp, bắc ngang con rạch Tây ninh.Vì sao cây cầu có cái tên như vậy, chúng tôi cũng đâu có thời gian để mà thắc mắc.Phúc và tôi là bạn học, còn An thì sống cùng xóm với Phúc, cái xóm ven sông tập trung nhiều người Chàm nên có tên gọi  là xóm Chàm. An lớn hơn chúng tôi, là bộ đội xuất ngũ sau chiến tranh 
Cam-Pu-chia. Tuy vậy, từng đoàn quân tình nguyên  vẫn đưa qua và thỉnh thoảng những xe Cam-nhông  trùm kín bạt lại về ngang qua cây cầu này. Đó là những xe chuyển xác . Tôi biết về cái sự sống chết của con người cũng từ cuộc chiến này, khi mà những trái pháo từ bên kia bên giới pháo sang một cách vô tội vạ chỉ nhằm vào mục đích giết người. Ngày đó chúng tôi luôn có ý nghĩ, cuộc đời thật ngắn ngủi, và cũng không biết mình có thể chết lúc nào nữa.
Vốn dĩ đã gan góc, lại coi sống chết không là gì đã khiến 3 chúng tôi trở thành những thanh niên nổi cộm lên ở Thị xã lúc bấy giờ với hàng loạt những trận đánh nhau với những lý do thật đơn giản :Thích thì chìu.Vậy thôi !Không bao lâu, dân anh chị trong khu vục cũng phải kiêng dè chúng tôi mấy phần.
Cái việc sửa xe đó , tôi chỉ là đứa phụ vặt nhưng thường thì chẳng có mấy khách, nên phần lớn thời giờ là tôi nằm ngủ để An và Phúc làm. Chỉ những ngày lễ, họa hoằn chúng tôi mới kiếm dược chút đỉnh, đủ nhậu một bữa ra trò.An tụ tập quanh mình một đám em út vô công rỗi nghề, một vài thằng công tử nhà giàu học đòi làm anh hùng hảo hán và cả những đứa không nhà lang thang, để được tôn làm đại ca, oai oai một chút cho cái cuộc sống không có ngày mai. Hẳn, tôi và Phúc cũng được xem như vậy vì ba chúng tôi thân với nhau như anh em. Vậy là vô vàn những cuộc đánh nhau từ những chuyện vặt vãnh của bọn nhóc, từ những thằng công tử bột gây ra. Bản thân cả ba chúng tôi ít gây chuyện, mà có chuyện gì để gây, khi cuộc sống chỉ có giá trị bởi những tranh chấp không đâu, có khi chỉ là vì một đưa con gái, vì một câu chửi thề nơi quán nhậu, vì một gương mặt vất hất, vì cái thằng ỷ tiền khinh người…, hay ho lắm là vì một chuyện bất bình.Tôi tham gia vào những cuộc đánh nhau ấy gần như vô thức và mỗi lần khi công an ập xuống, bao giờ Phúc và An cũng đứng ra bao che, chịu tội thay tôi.Phúc bảo: " Có gì thì mày cứ chối, để tao hay và thằng An gánh cho. Tụi tao bị nhốt cũng quen rồi."Mỗi lần bị bắt vì cái tội đánh lộn, An hay Phúc bị phạt lao động thường là làm vệ sinh công viên, quét đường, quét chợ… và chúng tôi gọi đùa là “ làm công đức”. Thế nhưng, sự hiện diện của chúng tôi, cũng phần nào giúp được những người nghèo buôn bán về đêm, dọc con rạch,đen đúa ngày đó chút yên ổn không bị lưu manh quậy phá
Trước giải phóng, cái xóm Chàm nghèo hèn  còn có cả dãy nhà “năm căn” và còn có tên gọi là xóm đĩ. Hẳn nhiên sau giải phóng thì không còn nữa, còn chăng là những dãy nhà lụp xụp, che chắn tạm bợ.Nơi một trong những căn nhà đó Hoa đã lớn lên. Lúc đó Hoa lớn hơn tôi một tuổi. Ba mẹ Hoa không may, trong một lần đi đánh trái trên sông, trái nổ khiến ba của Hoa bị thương mất đi một tay và một chân. Thế là gánh nặng gia đình đều đặt trên đôi vai của mẹ Hoa với gánh xôi chè rong ruổi sáng và đêm,nhưng chẳng bao giờ lấp liếm đủ 6 miệng ăn trong thời điểm khó khăn và đói lúc đó.
Hoa lớn lên như hoa dại, đẹp và hoang dã. Cô bước vào cái nghề bán trôn nuôi miệng cũng tự nhiên như cô đã sống và lớn lên.
Thỉnh thoảng, về đêm ,Hoa tụ lại nơi cái lô cốt chân cầu để nhậu cùng chúng tôi.  Hoa, Phúc, An vốn cùng xóm và những đêm khuya về nhà cô đều đi qua chúng tôi. An thì coi Hoa như em gái vậy, Phúc thì tôi không rõ., còn với tôi thì chẳng bao giờ tôi muốn gần gũi với Hoa cả, bởi Hoa đẹp và hát hay.
Một buổi tối, tôi và Phúc mệt nhoài nằm trên nóc cái lô cốt mà ngắm trời. Mấy hôm nay chúng tôi ngh làm vì An bị bắt và lần này thì không đơn giản, bởi một trong những thằng em út đã đâm một người bị thương trong một trận đánh ẩu đả. Cả ngày, hai thằng chúng tôi chẳng muốn làm gì và cũng không ăn gì, bởi số tiền trong túi đã vứt hết vào cuộc nhậu buồn bả, nặng nề tối qua.
Tôi bảo với Phúc : ‘’ Hay tụi mình về nhà một thời gian đi”. Phúc nói : “ Về đâu, về nhà mày à?’”. Tôi đáp: Ừ. Nó nói: ; Cũng được, mà mày đi không về chắc cũng hơn cả tháng rồi, tôi sợ Bác Tám chửi. Tôi nói : Thì bả có chửi rồi cũng thôi. Tao với mày ra dẫy cỏ mì, trồng lang thì má tao vui rồi. “. Phúc nói : ‘’ Còn thằng An thì sao?”. Tôi đáp: Cùng lắm thì nó bị đưa đi cải tạo thôi. Có cơm mà ăn, có việc để mà làm. “. Phúc chửi : Mày thì có vào bao giờ mà biết. Mẹ, tụi nó ni hứng là bạt tay mình.”. Tôi bảo: “ sao mày không đánh lại ?”. Phúc hỏi: Đánh ai? Mấy thằng quản giáo à? Mày vào mà đánh.” Tôi cười. Lúc đó, Hoa đi lên. Có lẽ từ nhà ra. Thấy tôi và Phúc nằm trên nóc lô cốt, Hoa hỏi tôi : “ Anh Thu sáng giờ ăn gì chưa? Em nghe nói anh An bị bắt rồi hả?.’ Phúc đáp : “ hết tiền, làm biếng ăn” vừa nói nó vừa nhổm dậy hỏi Hoa; “ Còn thuốc không, cho tụi anh vài điếu.? “. Hoa đáp : E cũng mới ở nhà ra, có đâu?. Rồi Hoa đi.
Lát sau, thằng Nhị chạy đến. nó dựng xe đạp rồi leo lên nóc lô cốt với chúng tôi. Trên tay nó cầm bọc bánh mì, miệng nói : Chị Hoa bảo em đem cho hai anh ăn đó. Có gói thuốc nữa. Phúc nhổm ngồi dậy , nó lấy bánh mì ra và đưa tôi một ổ.Nó nói : Ăn đi mày. Con Hoa nó thương mày thiệt đó.”. Nhị lên tiếng : Tội nghiệp, chị Hoa mới hết bịnh vậy mà đi khách liền.”. Tôi bật dậy : Hoa bịnh khi nào ? Nhị nói : Mấy bữa nay rồi, anh không biết hả? Phúc nhìn tôi cười nói :" mày quan tâm nó rồi hả? Thôi, có thì ăn đi.” Tôi cầm ổ bánh mì lòng xót xa vô cùng. Từ lâu, tôi biết Hoa thương tôi và vì vậy mà tôi luôn tránh né Hoa.
Nhị lên tiếng : "Anh Thu ăn đi.Chị còn đưa em 10 ngàn đưa anh nè." Nó móc túi lấy tiền đưa tôi.Bất giác cơn giận trong lòng tôi bùng lên dữ dội. Tôi nhảy xuống bảo Nhị. : Mày chở tao về nhà coi”. Thằng Nhị lật đật nhảy xuống, đẩy xe chở tôi đi. Cả đoạn đường nó không dám lên tiếng.
Tháng sau, tôi tình nguyện đi thanh niên xung phong vì lý lịch của tôi không tham gia quân đội được. Lúc đó, gia đình tôi chưa nhận được tin tức của anh tôi nên trong lý lịch tôi vẫn khai : Trung sĩ lính ngụy mất tích.”.
Sau này, Tôi về Phúc cho tôi biết Hoa bỏ đi làm xa, không biết đi đâu.
Phúc giờ, theo vợ qua Mỹ làm tài xế tắc xi. Còn An nghe đâu sau vài lần ra vào tù rồi cũng lấy vợ sinh con nhưng ở đâu tôi vẫn không rõ.
Cái xóm ven sông cũng không còn nữa, đã được giải tỏa. Nghe nói Hoa cũng tìm được anh chồng Việt kiều và đã ra nước ngoài. Còn gia đình thì cũng đã dọn đi nơi khác.
Cây cầu Quan đã được đập, xây mới tuy vẫn giữ lại cái dáng cầu 3 nhịp thời xưa. Riêng cái lô cốt- nơi tôi vẫn ngã lưng ngắm sao trời thì không còn nữa.
Ngày đó, tôi không ăn ổ bánh mì, nhưng trong lòng tôi đã nhận một món nợ ân tình cho dù người trao nó mãi mãi không bao giờ cần tôi phải trả. Món nợ ấy đã theo tôi bao năm nay và tôi đã không thể quên

NHÁT DAO VỀ CỘI





Tuổi trẻ niềm tin không còn chẳng khác nào một con thú hoang ,lạc bầy đến vùng đất xa lạ, hoảng sợ và điên cuồng cắn xé bất cứ thứ gì chắn trên đường đi của nó. Những đứa chúng tôi là vậy. Đánh nhau đã là điều mà chúng tôi thấy thích thú để giải quyết mọi vấn đề, cho dù đó là vấn đề cỏn con, hay đúng hơn là những bất bình nho nhỏ.
Tối đó, như mọi hôm tôi lên bãi hát chơi khi có đoàn cãi lương về hát. Lúc tôi đang ngồi nơi tủ thuốc lá của Thủy tán chuyện thì Phúc chạy vào, vẽ mặt rất tức giận. Thấy tôi, nó hỏi ngay : 
-" Thằng An lên chưa?"- Tôi đáp : " Chưa. Chuyện gì vậy?". Phúc vừa thở vừa nói : " Mẹ nó, mấy thằng nó vây đánh tao". Tôi đưa nó điếu thuốc, hỏi luôn: " Sao đánh?".
-  Đ.m., tao trên đường lên thấy tụi nó ghẹo gái, vỗ đít mấy con nhỏ ở xóm. Tao cự, chửi tụi nó.
-  Tụi nó mấy thằng?. -tôi hỏi
- Bốn năm đứa, có thằng cha già nữa, nó đánh tao hai tát.
- Mày nhớ mặt tụi nó chứ?
- Nhớ- Vừa lúc đó, Phúc nhìn dòng người đi vào bãi hát, lên tiếng- Nó kìa. 
Tôi nhìn thấy một thanh niên chạy xe đạp, ánh sáng trên con đường vào bãi hát lờ nhờ nên chẳng trông rõ mặt. Đi qua chúng tôi, nó dừng lại tủ thuốc của Sương mua thuốc cách chúng tôi khoảng 10 mét . Tôi nói : " Chơi nó".
- Còn mấy thằng nữa, coi nó có đi chung không?- Phúc bảo và nhìn quanh tìm kiếm. Khi biết chắc là thằng đó chỉ đi một mình, Phúc ra hiệu tôi và tiến đến.
Tôi và Phúc tiến đến ra vẽ mua thuốc hút, rồi bất ngờ Phúc ra tay. Cú đánh đã hất người thanh niên văng khỏi xe té xuống đất cạnh tôi.
Tôi cũng đã không ngần ngại cắm luôn chỏ mình vào đầu anh ta. Cú đánh ác hiểm đó khiến người thanh niênco giựt người giãy lạch bạch. Phúc còn bồi thêm hai đá nữa thi người thanh niên ngất lịm, bất động.  Tôi hốt hoảng, vội áp tai vào ngực xem anh ta còn thở không. Dòng người xôn xao, có người la ó lên. Nghe lộn xộn, anh Thành là kiểm soát quân sự đang trực gác cửa bãi hát chạy ra. Thấy tôi anh hỏi:
- Chuyện gì vậy?
- Tụi em lỡ tay đánh nó không biết có sao không?
Anh đưa tay ấn mạch máu cổ của người thanh niên bị chúng tôi đánh, rồi chửi ;
- Nó chết giấc thôi, đm... hai thằng mày đứng đó làm gì nữa.Muốn bị nhốt hả?
Nghe anh bảo vậy tôi và Phúc vội bỏ đi vào luôn bãi hát. Anh và chúng tôi thân nhau.Tôi biết người thanh niên sẽ không sao nên cũng an tâm.


Khoảng một tiếng sau, An vào bãi hát tìm chúng tôi, nó bảo: " Tụi nó kéo lên tìm hai thằng bây, đang đón ngoài cửa đó."
- Mày tìm thằng Phi, kêu nó nó lên chơi luôn- Phúc nói
- Trong đó có mấy thằng tao quen. Thôi thì dàn hòa đi.
- Tùy mày- tôi nói với Phúc.
- Mày ra đi- An nói với tôi- để thằng Phúc ra mắc công lớn chuyện thêm.
- Ừ- tôi không chút do dự đáp.
- Đm.. mày ra trước xem sao, rồi tụi tao ra - Phúc nói với An


Mười phút sau tôi và Phúc đi ra. Hai bên đã dàn trận rồi và chỉ đợi chúng tôi. Tôi thấy bên chúng tôi cũng khá đông với nhiều gương mặt quen thuộc.Bên kia đường là một nhóm. Trong đó có một người luống tuổi- cha già mà Phúc nói.
Nhóm chúng tôi đứng ở bên này đường.Tôi nhìn thấy người thanh niên mà chúng tôi đánh. Đứng cùng với anh ta còn có Bảy Gon, cầm đầu nhóm anh chị ở bến xe. Thấy tôi và Phúc , bảy Gon bước qua, vừa nói:
- Chỗ quen biết không, tụi bây cũng bỏ qua đi cho. 
Cùng lúc đó, lão già cũng đi theo cùng, lớn tiếng chửi
- Địt mẹ, tụi mày ăn hiếp nó
Nghe giọng Bắc kỳ và thái độ xấc xược, tôi đã dị ứng, thì Phúc đã lên tiếng
- Đ.m.. già còn vỗ đít gái.- An đã vội cản Phúc.
Bảy Gon quay lại xô lão già, lớn tiếng:
- Anh để tôi dàn xếp. Hay muốn đánh nhau
- Đ.m.tụi này cũng đâu có ngán- Phúc đã sấn ra- Tôi ôm Phúc cản nó lại. Đúng lúc tôi xoay lưng để cản ,đẩy Phúc trở về.
- Bình- Tôi nghe đau thấu ở lưng- biết đã bị đâm. An và Phúc lao ra. Phúc la lớn :
- Nó đâm thằng Thu rồi.
 Cuộc ẩu đã xảy ra loạn cả lên. Tôi đưa tay bịt vết thương nơi lưng, máu đã thấm ra ướt cả lưng chiếc áo lính tôi mặc. Tôi bỏ đi về phía tủ thuốc của Thủy và gọi :
- Thằng nào lấy xe chở tao vào bệnh viện coi.
Lúc đó, tôi không cảm thấy sợ hãi hay căm giận. Một ý nghĩ thoáng qua về cái chết, về ba tôi, khiến tôi bình tỉnh đến lạ thường.
Hẳn nhiên bên tôi thắng thế và  rượt đuổi . Lúc đó, Tâm mới  lấy xe chở tôi đi. Nó vừa đạp, lính quýnh hỏi:
- Mày có sao không?
- Không biết có sâu không?- tôi trả lời.


Cũng may, nhát dao đâm trúng xương và không đủ mạnh để lệch qua vào phổi. Băng vết thương xong tôi tr ra bãi hát.  Bọn chúng tôi vẫn còn tụ lại khá đông. Có lẽ, chờ tin tôi. Thấy tôi về có vẽ bình an, cả bọn nhẹ nhỏm.
Không thấy Phúc và An, tôi hỏi : 
-Thằng An, thằng Phúc đâu
- Anh An với anh Phúc đuổi theo thằng đâm anh rồi.
- Thằng nào chạy tìm kêu tụi nó về đi- tôi nói- Bảo tao dặn không có trả thù.-Tôi lại kêu Tâm chở tôi về nhà.
Trên đường Tâm hỏi tôi tính trả đũa thế nào, tôi cười đáp:
- Cũng may vết thương nhẹ thôi. Đánh nó nặng vậy nó đâm mình cũng phải.
Trong lòng tôi như thức tỉnh. Tôi nghĩ về gia đình tôi, về ba tôi và về tôi , rồi tự hỏi : " Không lẽ cuộc đời của tôi lại tệ đến như vậy, chết trong một  vũng lầy"
Mấy ngày sau, người thanh niên đâm tôi đã tìm đến nhà tôi để xin lỗi, xin tôi bỏ qua và đền tiền thuốc cho tôi. Cái chuyện tôi bị đâm khiến hầu hết các nhóm hoang đàng đều muốn tìm anh ta trả thù. Dù sao tôi cũng được đám giang hồ quý mến. Tôi chỉ cười,nói với anh ta lời tôi đã nói với Tâm. Tôi đã nhận ra thù hận trả qua trả lại khó mà chấm dứt. Tôi tìm An và Phúc nói ngưng việc tìm trả đũa và nói tôi sẽ trở về đi học lại.


Sau cái ngày đó, tôi đã về nhà. Rồi tôi quyết định đi học trở lại. Tôi trở lại trường sau 3 năm cách biệt. Thỉnh thoảng tôi mới ra thăm An và Phúc. Kể từ đó, tôi đã thật sự thoát ly khỏi cái thế giới giang hồ không có ngày mai. Khi tôi đi làm báo, đôi lần tôi đã giúp được vài đứa trong giới quay trở lại với cuộc sng lương thiện nhưng trong số đó đã có những đứa gây ra tội lỗi, để phải chấm dứt cuộc sống với bản án tử hình. An và Phúc, sau này cũng bị tù vài năm cũng vì tội đánh người gây thương tích. Ra tù rồi , tụi nó cũng  đủ trưởng thành để hiểu mình phải tiếp tục sống một cách đàng hoàng.
Vết thương nơi lưng tôi đã để lại vết sẹo cho tôi nhớ mãi về một cái chết  và cuộc sống vô nghĩa





THÙNG BIA TỐT NGHIỆP




Dù đi học trở lại nhưng tâm trạng của tôi vẫn luôn u ám, chán chường và chưa bao giờ tôi nghĩ đến tương lai. Ước mơ vào đại học cũng không còn trong tôi, cho dù tôi đã theo kịp việc học hành và vẫn đậu vào lớp học sinh chuyên toán của trường. Ngày đó, trong lý lịch của tôi có một người anh thứ ba là đang sống ở bên Mỹ. Với cái lý lịch đó muốn đậu vào đại học tôi phải thi hơn 18 điểm ở 3 môn. Tôi biết sức học của mình, ngoài môn toán khả dĩ thôi chứ các môn còn lại tôi chỉ học cho có. Trước đây, khi chưa nhận được thư của anh ba- tôi khai lý lịch là có người anh là trung sĩ lính ngụy đào ngũ mất tích. Trưa ngày 30/4 anh còn ở nhà. Tôi còn nhớ,  mẹ tôi rầy anh khi anh ngồi trước cửa gảy đàn. Thế là, chiều anh đi rồi biệt tích. Mãi đến năm 79, gia đình tôi mới nhận được thư anh từ Mỹ gửi về. Cũng bởi cái phần lý lịch đó, giữa năm học lớp 11 sau những vụ tôi gây ra ở trường, tôi nghỉ học để xin vào học ở trường Công nhân kỹ thuật điện ở Hóc Môn. Tôi kéo cả đám bạn hơn 10 đứa trong lớp theo tôi đi học nghề. Thế nhưng chỉ chỉ được học 1 tháng, Ban tuyển sinh của tỉnh đã gọi tôi về không cho học gì cái lý lịch không rõ ràng của anh tôi. Điều đó đã đẩy tôi bước ra đường phố.


Cuối cùng rồi cũng đến ngày thi tốt nghiệp năm 1984. Lúc đó, tôi còn nhớ rõ cho thi 4 môn toán, văn, sinh, ngoại ngữ ( Tôi học tiếng Anh). Riêng môn ngoại ngữ học sinh được quyền chọn đổi sang thi môn Địa lý.
Tôi đi học lại và cũng như trước thân với các thầy trong trường, nhất là các thầy ở tập thể. Có thể do tôi chơi thể thao khá lại biết uống rượu, thuốc lá.Năm 12, gần như tôi ở trong trường chung với thầy Hòa ( Thầy là giáo viên dạy văn). Giữa tôi và thầy có điều thú vị là  tôi đã từng rũ thầy đánh lộn tay đôi. Lúc tôi nghỉ học và đi làm công nhân . Hôm tôi về phép, Tấn- bạn thân- học chung với tôi từ lớp 4 kể tôi nghe về những chuyện của lớp tôi, đặc biệt nó ấm ức vì bị thầy Hòa "đì" khi nó có thái độ ra mặt trước việc thầy cố nâng đỡ Thu Sang- bạn cùng lớp với chúng tôi. Đúng hơn là Thầy Hòa cặp bồ Sang. Sang là con gái Bắc, học chung với tôi từ năm lớp 6. Sang đẹp - vốn là hoa khôi của trường.Thoạt đầu, tôi không tin là có chuyện cặp bồ đó, nhưng tối hôm sau, Tấn rũ chúng tôi uống cà phê trước cổng trường và thấy thầy Hòa chở Sang đi chơi. Lúc đó cả Đình Thanh, cũng là bạn học lớp tôi( tôi  và Thanh cùng bỏ học một lượt). Sáng hôm sau, giờ ra chơi tôi vào thăm lớp ( tôi rất được bạn bè trong lớp yêu mến, nhất là con gái), và tôi cố tình rũ Sang đi uống nước. Lúc chúng tôi xuống cầu thang, chạm mặt Thầy Hòa, tôi chẳng nói chẳng rằng kéo Sang vào lòng mình và hôn lên má cô nàng luôn( Sang chơi thân với tôi  và tôi vẫn thường đùa như vậy). Quả nhiên thầy Hòa có thái độ tức giận ra mặt, còn Sang thì mặt mày xanh mét. Thầy bước đến nạt Sang bảo con gái để con trai ôm hôn giữa trường như vậy. Sang vừa đẩy tôi ra vừa phân bua.: " thằng quỷ Thu nó giỡn mà thầy". Tôi thì khinh khỉnh bảo : " Ê, ghen hả". Sang chạy lên lớp, tôi cũng ra về. Lúc tôi ra cổng trường thầy Hòa đi theo, kêu tôi lại hỏi : "Thế mày muốn gì ". Tôi tỉnh queo trả lời : " đánh anh đó". Thầy Hòa tuổi cũng chỉ mới 22- 23 lúc đó, nghe tôi nói vậy thì hất mặt bảo : " Mày muốn chơi kiểu nào tao chìu". Tôi lại cười đi ra chỉ nhắn lại " Tối gặp nha".
Tối hôm đó, tôi cùng Thanh vào trường và tìm đến phòng thầy Hòa gõ cửa. Mở cửa thấy tôi, thầy khựng người rồi kéo tôi lại hành lang nói chuyện. Tôi bảo : " Sao, anh muốn chơi không xuống sân trường tôi với anh tay đôi thôi". Có lẽ, thấy tôi hai đứa, nhất là Thanh người chắc nịch, thầy có lẽ ngán nên nhỏ nhẹ phân bua và ra vẽ mình cũng là dân chơi. Đúng lúc thầy Liên đi qua, thấy tôi thầy hỏi ngay : " ê, cái thằng này đi đâu đây". Tối nói luôn: " Định vào rũ thầy Hòa pặc-co tay đôi  nè thầy.". Nghe tôi nói thầy bật cười, cái giọng Huế của thầy đặc sệt bảo :" Mẹ, thằng Hòa mà xuống dưới thằng Thu nó đánh cho gãy xương ". Tôi cười, ghẹo luôn : " Thầy làm trọng tài nha". (Thầy Liên dạy tôi môn Địa lý và chơi thân với tôi vì thầy rất mê võ, còn tôi thì cũng vốn bước ra từ khu S- nơi mà nổi tiếng võ nghệ ở tỉnh. ). Nghe vậy thầy nói luôn vi thầy Hòa : " Tao chơi sòng phẳng với nó còn chưa biết hạ nó nỗi không nói chi mày. ( Thầy ở trong trường có tiếng về võ Bình định ai cũng biết.). Nghe vậy, thầy Hòa càng ngán hơn xuống nước luôn, kéo thầy Liên vào để mong giảng hòa. Thầy Liên nghe chuyện cười nói " Mày phải dẫn chầu ca phê mới được"- Thầy nói với Thầy Hòa.Nghe vậy thầy Hòa đồng ý ngay. Thầy Liên kéo tôi ta , kề tai nói nhỏ : " Mày định kiếm chuyện thật hả." Tôi gật đầu. Thầy lắc đầu nói : Chưa biết đó chứ thằng Hòa coi vậy mà chơi được." Vậy là chúng tôi đi uống cà phê. Lúc về, Thanh nói với tôi : Cha Hòa đẹp trai vậy con Sang mê cũng phải. Tôi cười đáp : Nó dụ chả thì có. 
Sau, Tấn bảo tôi nó chẳng bao giờ bị điểm Văn dưới trung bình nữa.
Buổi sáng tôi vào trường định xin học lại thì chạm mặt ngay thầy Hòa. Tôi thật không ngờ thấy tôi, thầy vui vẻ gọi ngay : Ê, Thu đi đâu vậy. Tối đáp : dạ, em vào xin học lại thầy. Nói xong , tôi cảm thấy ngỡ ngàng với cái lễ phép và cách xưng hô của tôi khi nhớ lại chuyện cũ. Trong lúc tôi còn ái ngại , Thầy đã vui vẻ cặp cổ tôi kéo lên phòng hiệu trưởng vừa đi vừa nói : Lên gặp cô Đào, tao xin cho. Bề ngoài nhìn, có thể nghĩ tôi và thầy là hai người bạn thân lâu ngày gặp lại vậy.
Khi tôi còn học cô Đào là hiệu phó và hẳn nhiên cô quá rành về một học sinh cá biệt như tôi. Thầy Hòa lên lớp, tôi ở lại phòng Hiệu trưởng. Cô  hỏi thăm tôi thời gian nghỉ học làm gì. Tôi kể cô nghe tôi đi thanh niên xung phong và đưa quyết định xuất ngũ của tôi cho cô đọc. Cô chỉ đọc lướt qua, rồi hỏi thăm gia đình tôi , về ba tôi. Ba tôi đã vào trường vài lần vì tôi. Khi biết tôi không còn học bạ cấp ba, cô lấy trong tủ ra một học bạ mới, ký tên và đóng mộc của trường vào rồi bảo tôi gặp các thầy cô cũ xin điểm ký lại, còn thầy cô nào đã đổi đi thì để trống cô giúp cho. Tôi cầm học bạ cám ơn cô ra về.
Các thầy cô cũ đều vui khi tôi đi học lại, nên chỉ tuần sau tôi đã vào lớp. lúc đó cũng vừa hết học kỳ 1 lớp 11.
Đi học lại, tôi vẫn như xưa là thường cúp giờ ngồi quán cafe và lui tới với các thầy nhậu nhẹt. Thầy Hòa cũng thích chơi bóng chuyền và chiều tôi hay ở lại trường đánh bóng chuyền cho đến tối mịt. Thế là chúng tôi thân nhau vì tôi đánh cầu hai giỏi thường nâng bóng cho thầy Hòa đập rất ăn ý. Đến năm 12, tôi không ở nhà vào ở hẳn phòng Thầy Hòa, cơm nước chung luôn.
Đến cuối năm trong lúc nhậu chia tay, Thầy đùa bảo với lớp tôi nếu tôi mà đậu được tốt nghiệp loại khá thầy sẽ chung một thùng bia. Thầy biết thắng chắc vì biết tôi đã không xin chuyển qua thi địa lý, mà môn anh văn thi tôi dốt đặc. Chật vật lắm tôi mới đủ điểm trung bình môn này cuối năm. 
Tôi cũng không quan tâm đến việc có đậu tốt nghiệp hay không nhưng mấy đứa trong lớp kéo nhau đến nhà tôi mà học ôn thi. Vậy là tôi cũng phải học.
Buổi thi đầu tiên là môn toán, tôi làm dễ dàng chỉ khoảng nửa tiếng là xong. Gác thi môn toán là một cô giáo trẻ - cô giới thiệu tên Phong Lan.Sau khi làm bài xong, tôi không biết làm gì, nên ngồi lấy giấy nháp mà vẽ chơi. hẳn nhiên tôi vẽ cố giáo gác thi xinh đẹp.  Cô đi chỗ tôi và khi thấy tôi vẽ cô, cô có vẻ ngạc nhiên ( bởi tôi cũng không dấu ) hỏi tôi làm bài xong chưa. Tôi gập đầu và xin nộp bài sớm. Cô đồng ý cho tôi nộp bài dù còn một tiếng nữa mới hết giờ. Cô bảo tôi có thể ra khỏi lớp đứng ngoài hành lang nếu thích. Vậy là tôi ra ngoài hành lang hút thuốc  và trò chuyện với thầy Huynh là giám thị phòng tôi, thầy dạy tôi môn Lý. Môn sinh vật và môn văn cũng ổn, tôi đều làm bài dư thời gian khá nhiều. 
Buổi trưa hôm đó trời mưa tầm tả tôi phải đội mưa đi để thi nốt môn anh văn. Nhà tôi cách trường cây số, tôi không có xe mà đi bộ, nên khi đến trường tôi gần như ướt sũng. Cô giáo gác thi môn anh văn phòng tôi lại là cô Phong Lan. Cô xinh đẹp, nhỏ người và chắc cũng chỉ hơn tôi một hai tuổi.
Sau khi chép đề xong, tôi đọc đi đọc lại vài lần và biết chắc là tôi không thể làm được. Thế là tôi chỉ biết ngó ra ngoài trời để ngắm mưa. Tôi cũng không có cảm giác ân hận hay lo âu khi tôi phải rớt tốt nghiệp. Không học nữa thì tôi kiếm việc mà làm. Mẹ tôi cũng không mong muốn gì hơn ở một đứa con được xem là hư hỏng như tôi. Chỉ có cảm giác buồn chán tràn ngập trong tôi. Một tâm trạng chán đời, chán sống luôn ám ảnh tôi. Tôi lấy tờ giấy nháp viết luôn mấy câu thơ :

" Tôi lại làm học sinh
Tôi trốn cuộc đời trong sách vỡ mộng mơ
Tôi học làm người
Người dạy tôi làm thú dữ dã man

Tôi học yêu người
Người dạy tôi những điều ti tiện, hận thù..."


 
Thời gian cứ chậm chạp trôi đi chung quanh tôi các học sinh khác cũng hầu như chỉ biết cắn bút. Có lẽ đề thi quá khó. Hơn một tiếng trôi qua, cô Lan đi lên xuống xem học sinh làm bài, thấy tôi không viết gì cả, cô đến bên hỏi nhỏ : "Sao bạn không làm bài". Tôi nhún vai : Không biết gì để làm". Cô hỏi tôi : My môn kia bn làm thế nào? . Tôi đáp: Thưa cô ổn. Cô có vẽ ngẫm nghĩ gì đó rồi nói : Bạn không làm bài bị điểm không sẽ rớt tốt nghiệp. Tôi cười gượng bảo : " Đành chịu". Có lẽ, thái độ thản nhiên ấy của tôi khiến tôi tò mò, cô hỏi : "Sao bạn không chuyển qua thi địa ?". Tôi đáp : "Em học Anh mà cô. Tại mình không học thì chịu". Cô cầm lấy tờ nháp của tôi, đọc mấy câu thơ và hỏi : " Của bạn viết?". Tôi gật đầu. Cô cầm tờ giấy nháp của tôi đi lên. Lát sau tôi thấy cô ngồi viết  rồi cô đi ra ngoài nói chuyện với giám thị và cố ý tạo sự dễ dãi cho học sinh làm bài. Tôi lại ngắm mây trời. Bầu trời chiều hôm ấy dù mưa đã tạnh nhưng vẫn xám xịt.
Khi trống trường điểm báo 15 phút nữa hết giờ. Tôi thở phào nhẹ nhỏm. Đúng lúc đó ,cô  Lan xuống bàn  trả lại tôi tờ nháp và nói : "Bạn làm bài đi". Tôi nhìn vào tờ nháp thấy chữ cô rất đẹp. Đó là bài dịch Anh sang Việt.  Tôi ngỡ ngàng chần chừ nhìn cô. Cô nói khẽ : "Đừng để rớt tốt nghiệp như vậy". Rồi cô quay sang nói với lớp : "Các bạn cố gắng tranh thủ làm nhanh rồi nộp bài". Nói xong cô bỏ ra ngoài. Dường như có sự đồng tình của cả cô giám thị. Thế là cả phòng nhốn nhào. Tôi nhún vai, thở dài chép bài dịch 5 điểm đó.
Hết giờ chúng tôi nộp bài. Tôi xuống cổng trường đợi cô gửi một lời cám ơn. lát sau cô mới xuống khi mọi người như dã về hết. Cô loay quay bên chiếc xe đạp mini, tôi bước đến chào và nói lời cám ơn cô. Cô chỉ cười rồi hỏi tôi : "Lúc nảy Trúc Thu có nhìn thấy cái chìa khóa xe  tôi không ?". Tôi hơi giật mình khi nghe cô gọi tên mình. Tôi đáp : "Dạ không .  Mất chìa khóa xe hả cô?"- Tôi hỏi . Cô bối rối đáp: "không biết đâu mà tìm hoài không thấy". Tôi bước đến nhìn thấy cái ổ khóa vòng Trung quốc. Tôi bảo : " để em mở cho". Tôi móc túi lấy con dao xếp nhiều lưỡi mà tôi vẫn thường có thói quen đem theo bên mình và mở khóa. Một tiếng tách vang lên, cần khóa nhảy ra. Cô nhìn tôi đầy vẽ kinh ngạc. Tôi đẩy xe cho cô và lại nói cám ơn cô lần nữa. Khi biết tôi đi bộ cô bảo cho tôi đi nhờ, cô đưa về, vì nhà cô ở Hòa thành đi ngang qua nhà tôi. Tôi do dự rồi lên xe chở cô. Tôi mời cô uống nước và cô đồng ý. Vậy là chúng tôi vào quán cà phê, cô hỏi thăm về tôi rất nhiều, tôi cũng chỉ trả lời chặng dừng thôi. Cô lớn hơn tôi hai tuổi. Rồi chúng tôi ra về. Tôi cũng không quên đưa lại cô tờ nháp mà cô đã viết bài dịch cho tôi.
Vậy là năm đó tôi đậu tốt nghiệp với tổng số điểm là 28. Môn anh văn tôi được 5 điểm. Ngày vào nhận bằng tốt nghiệp bọn tối kéo đến phòng thầy Hòa nhậu và thầy đành phải móc túi mua thùng bia đãi tôi. Sau này Thầy cũng bỏ nghề giáo về làm ở đài truyền hình Việt nam. Lúc thầy vào làm phóng sự về người lao công ở trường tôi, chúng tôi có gặp nhau và sau ln đó tôi cũng không liên lạc với thầy nữa. Phim phóng sự năm đó của thầy được huy chương vàng toàn quốc. Giờ, nghe đâu thầy đã là vụ trưởng một vụ của đài truyền hình Việt nam. Cô Phong Lan ,tôi cũng không có dịp gặp. Nghe nói, cô và gia đình đã định cư ở Mỹ.
Tôi đã may mắn tốt nghiệp phổ thông như thế đấy!

 

Thứ Bảy, 15 tháng 12, 2012

ĐỜI SỠ DĨ LOẠN CHẲNG PHẢI VÌ THIẾU NGƯỜI!



" MÌNH CÓ THỂ LÀ NGƯỜI CÓ ÍCH CHO ĐỜI, NHƯNG KHÔNG PHẢI LÀ NGƯỜI NHU-THIẾT CHO ĐỜI "- câu nói này là của Trang Tử. Nhu -thiết cũng có nghĩa là Cần thiết, tức là không có không dược, cũng như không có mặt trời thì sinh vật không sao tồn tại được nữa. Ấy, không ít người lại tin tưởng mình là cần -thiết. cần -thiết cho người mình yêu, cần thiết cho con, cho xã hội...Phàm những kẻ tư tin tưởng mình là cần thiết thường thường có biểu hiện độc tài như một căn bịnh chủ quan, họ nghĩ rằng : đời say cả , một mình ta tỉnh! Cho nên nếu không phải là ta, thì không ai thay thế được ta để cứu " chúng sanh" ( hai chữ Chúng sanh này có một Dị nhân làng Blog rất ưa sử dụng là Công tử Rừng Phong ). Bởi tự cho là "ta tỉnh, đời say" nên mới ham làm, ham "đóng cọc" cho sự hiện diện của mình. Kẻ tỉnh ấy, tin tưởng mình là một nhân vật không thể thiếu sót được trong xã hội, nếu không ai phong cho họ thì họ cũng tự phong cho có cái sứ mạng làm đấng cứu thế , vì vậy mới có cái mộng làm " Thầy đời", thích làm người dẫn đạo con người, trước khi mình đủ sáng suốt dẫn đạo đến mình ra khỏi vòng vô minh đau khổ.Thật sự không có ai cứu rỗi ai được cả.
Cái danh dự lớn nhất của con người là ngoài mình ra, không ai giải thoát cho mình được. Cái mà thiên hạ phần đông gọi là " Lo cho đời" hay " phụng sự cho đời " phải chăng đều là những hoạt động có cao vọng đem kẻ khác về cùng một quan niệm với ta về điều phải hay lẽ quấy, tốt hay xấu, đúng hay sai..., Và nhân đó , theo ta là phải, là đúng không đồng quan niêm với ta là quấy, là sai!
Người Việt hiểu rõ cái đạo lý này nên có câu :  Có mợ, chợ cũng đông. Không mợ thì chợ cũng không buổi nào." Đời sỡ dĩ loạn chẳng phải vì thiếu người " lo đời", mà thực sự phải chăng vì đã có quá nhiều kẻ "lo đời".

Lão tử, Giê su... chắc không bao giờ có cái mộng đem ý kiến cá nhân của mình để hạn chế sinh hoạt tinh thần của nhân loại.


BÀI THƠ 50





XUÂN NÀY KỀ CẬN TUỔI 50
SỐNG DƯ 10 NĂM VINH NHỤC
DÒNG SÔNG NGÀY THÊM VẨN ĐỤC
TÌNH YÊU ĐƯỢC MẤT NHƯ KHÔNG?

LẪN QUẪN LO TOAN
NỢ NẦN CHỒNG CHẤT
TAY ĐÃ KHÔNG CÒN ĐỦ SỨC
NHẶT SẠN TRONG CHÉN CƠM QUA NGÀY

KHÔNG QUÁ KHỨ
KHÔNG TƯƠNG LAI
CHỈ LÀ HIỆN TẠI
CHẬP CHỜN NHỮNG GIẤC MƠ

Ký ức


Một ngày nào đó bỗng dưng ta nhận ra những gì ta đã làm và đã sống là vô nghĩa, trong ta chỉ là một sự trống rỗng. Ta cũng không có cảm giác sợ hãi, chính lúc đó ta bình thản nghĩ đến cái chết. Và thật kỳ lạ, ký ức nhanh chóng đổ về trong ta. Mỗi ký ức là một sắc màu lung linh như muôn ngàn vì sao lấp lánh....

Văn chương


                Nhớ ngày nào đăng một truyện ngắn, một bài thơ trên báo đã khó, đăng trên báo văn nghệ chuyên ngành thì lại càng khó hơn huống chi là in sách thành tập truyện, tập thơ.Ngày đó cũng có lý do các nhà xuất bản ít tiền, sách in nhà nước bao cấp nhưng cái khó là các  "Cụ" xuất bản chọn lọc tử tế.
                Bây giờ, thấy Hội văn nghệ các nơi được chút ưu ái, nhà nước cấp tiền in sách. Vậy là hàng loạt tác phẩm ra đời từ các hội văn nghệ tỉnh và được in ở các nhà xuất bản văn học hẳn hòi. Để rồi có những tuyển tập thơ, tuyển tập truyện ngắn đọc xong rồi mà không thấy thơ đâu, truyện đâu. Người in lấy được tiền in. Người đưa in có cái xài tiền được cho và có con số cuối năm ghi vào báo cáo. Chỉ có người mua, đọc xong thấy mình đã ngu lại ngu thêm.
                 Anh bạn, vốn là dân văn nghệ đàn anh trách : " mày cầu toàn quá, phải có dở mới có hay. Thời buổi kinh tế thị trường mà. ".Ô hô, văn chương dở hay ai dám nói, chỉ nói thứ văn chương không có người cũng được xem là tác phẩm văn học. Truyện , thơ ... không có hồn thì cũng như miếng thịt bò. Ừ, thịt bò cũng có miếng ngon miếng dở mà bây giờ các nhà biên tập phần đông đều khoái thịt bò.
                Bởi vậy, ông Nguyễn Huy Thiệp chỉ thích thịt chó không mê thịt bò nên lặng luôn.
                Mấy ông chủ quán bán thịt bò còn sợ khách ăn thịt bò chê.Chỉ có người đọc chẳng ai sợ cả. Đọc không được thì đừng đọc đem mà gói đồ.
                Vậy mà mấy anh mấy chị chàng được in sách thì ra vẻ lắm, bởi có sách thì được gọi là nhà văn , nhà thơ oai ra phết, mà ra sức cố viết thêm nữa, bởi viết dễ quá má, in dễ quá mà.
                 Quý các cụ ngày xưa, cả đời đọc đọc, viết viết chẳng dám đưa in vì sợ người đọc, sợ làm tổn thương cái phần người trong con- người của người đọc.Cũng bởi cái sợ đó mà Giac-lanđon, Hueminwe ... phải tư tử.
                 Truyện ngắn,thơ ... không phải văn chương giải trí nên khi đem ra công chúng không phải ở chỗ hay hay dở mà ở chỗ cái phần người được thể hiện. Tính Nhân văn của một tác phẩm văn học bị bỏ lên mốc rồi. Có in thì in kiếm hiệp, trinh thám ...cho người đọc khen chê.
                 Viết blog cho minh đọc thôi để thấy mình còn biết cầm viết
                  


TRI KỶ



Tri kỷ người là ai?

Có mấy ai tìm được người tri kỷ? Bá Nha _ Tử Kỳ  là tri âm hay tri kỷ? Người tri âm có thể đến với ta nhưng tri kỷ thì không? Vậy là ta vẫn phải đi tìm. Tìm tri kỷ đã khó, Hồng nhan tri kỷ lại càng khó hơn.

Chuyện kể, để có người cai quản vườn địa đàng ở Thiên đường, Thượng đế đã nặn ra Adam từ cục đất sét. Cục đất sét thì bất động làm sao canh giữ địa đàng.Ngài bèn thổi vào cục đất sét chút phần hồn của loài vật,và ngài chọn phần hồn của loài khỉ. Vậy là cái cục đất sét chuyển động như một con khỉ xinh đẹp( bởi ở địa đàng thì phải đẹp mới được). Ngài yên tâm rời khỏi vườn địa đàng vì đã có Adam chăm sóc ( Thượng đế đã đặt tên cho cục đất sét là Adam). Vài tháng sau, Thượng đế trở lại. Hỡi ơi, trước mặt người là cảnh tàn phá tan hoang.Còn Adam thì chỉ biết nhe răng ra cười. Thượng đế hóa phép khôi phục vườn địa đàng, rồi tần ngần nhìn con khỉ  adam phân vân. Hủy nó đi hay giữ nó lại? Cuối cùng rồi ngài cũng nghĩ ra cách giải quyết. Ngài thổi vào Adam một chút nhân ái của thiên thần. Từ đó ngài yên tâm vườn địa đàng không còn bị phá phách,cỏ cây hoa lá sẽ được chăm sóc. Thằng người đầu tiên đã ra đời. Thượng đế gọi đó là con người.

Nhiều năm sau, Thượng đế trở lại thăm vườn địa đàng, ngài hài lòng khi nhìn thấy muôn hoa cỏ cây xanh tốt, tươi đẹp. Chỉ riêng Adam thì lặng lẽ, không còn có nụ cười. Ngài nhận ra từ adam một nỗi buồn cô đơn của một sinh vật, của một thiên thần không trọn vẹn. Ngài tự trách mình đã vội vàng nên tạo ra một sinh linh nữa thú nữa thiên thần như vậy. Cuối cùng, thượng đế chỉ còn cách an ủi adam bằng cách lấy đi của adam một cọng xương sườn và tạo ra một sinh linh như Adam và và ngài đặt tên cho nó là Eva. Vạn vật vốn có âm dương bảo hòa, Adam được tạo ra từ đất thuộc dương nên thượng đế bèn lấy khí thuộc âm để thổi vào Eva. Ngài gọi Adam là đàn ông và Eva là đàn bà.Vậy là vườn địa đàng trở lại sự cân bằng của vạn vật.

Vườn địa đàng có một cây trời một triệu năm mới ra trái và chỉ ra một trái duy nhất. Thượng đế gọi đó là Trái Tình Yêu. Trái Tình Yêu có công dụng kỳ diệu,các thiên thần chỉ cần ăn một miếng thôi thì dục vọng tiêu tan và đổi lại nếu loài thú ăn vào thì dục vọng tăng lên ngàn lần. Adam và Eva vốn chỉ có một phần của thiên thần nên ngài căn dặn họ không được ăn Trái Tình Yêu. Adam và Eva gọi đó là Trái cấm.

Rồi đến một ngày Trái cấm đã chín, hương thơm ngào ngạt, quyến rũ cả đất trời và đó cũng là ngày các thiên thần trở về tụ họp vui chơi nơi vườn địa đàng. Không cưỡng lại được sự quyến rũ của quả cấm, Adam và Eva bèn hái và chia nhau ăn. Thượng đến đến thì đã muộn màng,ngài chỉ còn biết thở dài. Ôi đó cũng  là do tạo hóa vận hành. Thượng đế không còn cách nào khách đưa Adam và Eva xuống trái đất chung sống với loài thú. Trái tình yêu đã kết đôi Adam và Eva, để rồi loài người cũng ra đời từ đó. Loài người sinh sôi nảy nở ngày càng nhiều,thì cái phần dục vọng của loài vật ngày càng tăng lên và chút nhân ái của Thiên thần càng bị sẽ chia, càng thêm nhợt nhạt.

Câu chuyện này đã được Adam và Eva lưu truyền cho cho con cháu.Kể từ đó con người cứ vẫn phải đi tìm cái phần thiên thần của nhau kết lại mà hạn chế sự phát triển của phần thú tính, duy trì loài giống con người ( không thì bị loài thú đồng hóa) và tìm đường trở lại địa đàng. Họ trở thành Tri kỷ.Hơn thế nữa, khi 2 người Tri kỷ là một nam một nữ và chỉ khi đó họ mới thực sự hoàn thiện để cùng nhau trả lại Trái Tình Yêu cho Thượng đế mà trở lại Địa đàng

Bá Nha mượn tiếng đàn để tìm tri kỷ và ông trên đường ông gặp được Tử Kỳ. Tử kỳ không còn Bá Nha đập đàn bởi câu đàn đã không còn giá trị nữa

Và tôi tin vào câu chuyện  này.